суббота, 24 января 2015 г.

Տարեվերջյան հաշվետվություն. 20 տարում ՝ 2000 հրապարակում

Անցած տարեվերջին՝2014թ.դեկտեմբերի 30-ին լրացավ լրագրողական գործունեությանս 20 տարին: Այդ ընթացքում հանդես եմ եկել ավելի քան 2000 հրապարակումներով / հոդված, տեղեկատվություն, հետաքննություն, ռեպորտաժ, հարցազրույց, ակնարկ, գրախոսական, երգիծանք, թարգմանություն / `ավելի քան 30 ԶԼՄ-ներում, որոնց թվում ՝,,Վերածնունդ,, ,,Տեսադաշտ,,  ,,Առավոտ,,  ,,Լոռու մարզ,,  ,,Արփի,,  ,,Կանչ նախնյաց,,  ,,Ընտանիք,, ,,Բանբեր,,   ,,Գիտություն,,  ,,Հայաստանի հանրապետություն,,  ,,Ժամանակ,,  ,,Ժամանակ-Երեվան,,  ,,Հայկական ժամանակ,,  ,,168ժամ,,   ,,Տարեգիր,,  ,,Փակագիծ,,  ,,Հրապարակ,,  ,,Չորրորդ իշխանություն,,  ,,Քաղաքացիական նախաձեռնություն,,  ,,Զորավիգ,, ,,Փաստաբան,,  ,,Իրավունք,,  ,,Իրատես-ֆակտո,,  ,,Հայաստանի կոմունիստ,,  ,,Օրինաց երկիր,,  ,,Բժշկությունը ձեզ համար,,  ,,Ռոք-ակումբ,, ,,Վանաձոր+,, թերթերում,  ,,Վասն արդարութեան,,   ,,Դիտորդ,,  ,,Մամուլ եւ իրավունք,,  ,,Մամուլն ընդդեմ կոռուպցիայի,, տեղեկագրերում, ,,Գործարար,,  եւ ,,Գրական Լոռի,, ամսագրերում,,  ,,Վանաձորյան կյանք,, ռադիոյում, ,,Նոյան տապան,, գործակալությունում, hetq.am, 7or.am,ankakh.com, diplomat.am,   blog.womennet.am կայքերում:

2011թ. հիմնել եմ  AZAT ANKAKH , 2013թ.՝ ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգները, որոնցում, ինչպես նաեւ՝ ֆեյսբուք եւ Նեթլոգ ցանցերում շարունակել եմ լրագրողական ազատ գործունեությունս: Լրագրողական 20-ամյա մշտական գործունեությունից առանձնացնում եմ 1989թ. 3 թղթակցություններս /որոնցից մեկը՝ֆոտոռեպորտաժ/ ,,Ավանգարդ,, եւ ,,Կայծ,,թերթերում, որոնցում լուսաբանել եմ 1989թ. երկրաշարժի հետեւանքով Հայաստանից Բելառուսիա էվակուացված երեխաների առօրյան ՝,,Զուբրյոնոկ,, ճամբարում, որտեղ գործուղվել էի որպես մանկավարժ ՝ դասավանդելով հ.լեզու եւ գրականություն, պատմություն-հասարակագիտություն, իրավունքի հիմունքներ:

Ամենաերկարատեւ համագործակցությունս եղել է ,,Առավոտ,, օրաթերթի հետ՝1995-2004թթ. 9 տարի, որից չորսուկես տարին՝աշխատանքային ստաժով:  2-րդ ,,տեղում,,  ,,Քաղաքացիական նախաձեռնություն,, վանաձորյան երբեմնի երկշաբաթաթերթն է /2002-2005թթ./: 3-րդ ,,հորիզոնականում,, ,,Հրապարակն,, է /2008-2010թթ/, 3-րդ ,,հորիզոնականում,, ՝,,Տարեգիրը,,

/ որտեղ հրապարակվել եմ 2 փուլով. 2005-2006թթ.՝,,168ժամ,,թերթին զուգահեռ, եւ 2009-2010թթ.՝,,Հրապարակ,, թերթին զուգահեռ /: 4-րդ ,,հորիզոնականում,, ,,Ժամանակ-Երեվան,,-ն է /2007-2008թ.՝,,Հրապարակ,,-ին զուգահեռ /: 5-րդ ,,տեղում,,  ,,Փակագիծն,, է՝2006թ.ապրիլ-հոկտեմբեր եւ ,,Ժամանակ,, երբեմնի օրաթերթը՝2000թ.հունվար-հունիս /,,Առավոտ,,-ին զուգահեռ /:

Ամենածավալուն հրապարակումներս տպագրվել են վանաձորյան  ,,Քաղաքացիական նախաձեռնություն,, երկշաբաթաթերթում /որտեղ  նաեւ հասարակական հիմունքներով հանդես եմ եկել հայկական բանակում զինվորի սպանության գործի դատաքննության լուսաբանմամբ ՝,,Առավոտ,,-ին զուգահեռ /, ինչպես նաեւ՝ ,,Փակագիծ,, երբեմնի օրաթերթում ՝2006թ., իրավապաշտպան հանդեսներում, իսկ 2011թվից ՝AZAT ANKAKH,  2013թվից էլ ՝,,Լրագրողական նոթեր,,բլոգներում:Ամենակարճ թղթակցություններս եղել են  ,,Ոզնի,, եւ ,,Եղինջ,, երգիծական հանդեսներում տպագրված անեկդոտները:

AZAT ANKAKH բլոգում տպագրված 275 հոդվածներից 60-ը   եւ ֆեյսբուքում տպագրված 158 հրապարակումներից ու գրառումներից  38-ը արտատպվել են այլ կայքերում ՝առավել մեծ դիտումներ եւ հրապարակայնություն ապահովելով՝ բարձրաձայնված խնդիրների հանդեպ:35   հրապարակումներ  զետեղվել են ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգում: AZAT ANKAKH բլոգում զետեղված 277 հրապարակումներից 39-ը իմ արխիվային նյութերից են՝այլ կայքերում կամ թերթերում հրապարակված /նման նյութերի տակ համապատասխան հղում է արված ՝թերթին կամ կայքին /: Դրանք այն նյութերն են, որոնցում բարձրացված հարցերն այսօր էլ արդիական են, եւ դրանք արտատպելը հնարավորություն է տալիս ժամանակ առ ժամանակ ՝կրկին բարձրաձայնել այդ խնդիրների մասին՝ սոցցանցերում: Որոշ նյութեր էլ արտատպվել են պարզապես ՝որպես ,,գեղարվեստական,, մնայուն արժեք: ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգում տեղադրված 35 նյութերից 19-ը նույնպես արխիվային նյութեր են: Ի դեպ, վերջերս բլոգում սկսեցի զետեղել նաեւ ֆեյսբուքային այն նյութերը, որոնք սկզբում նախատեսել էի առավել փոքր լսարանի համար՝ որպես հարթակ ընտրելով ոչ թե բլոգը, այլ՝ ֆեյսբուքը, սակայն քանի որ այլ կայքեր այդ նյութերից որոշներն արտատպեցին՝ առավել մեծ լսարան ապահովելով, որոշեցի դրանք եւս տեղադրել AZAT ANKAKH եւ ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգներում ՝ լինքային հղումով:

...2002թվին հանդես եմ եկել զեկուցումով՝,,Դատաիրավական լրագրության անցյալը, ներկան եւ զարգացման հեռանկարները Վանաձորում,, թեմայով՝,,Ֆեմիդա,, իրավական-հասարակական կազմակերպության սեմինարին՝ Սեւանում, 2005-2006թթ.՝,,Ի՞նչն է խանգարում լրագրողական հետաքննության զարգացմանը,, եւ ,,Հակակոռուպցիոն թեմաների լուսաբանումը ռիսկի հետ է կապված,, թեմաներով ՝,,Հակաստվեր,, կազմակերպության սեմինարներին ՝ Վանաձորում:

Լրագրողական գործունեության ընթացքում գլխավոր ձեռքբերումը համարում եմ ընթերցողների արձագանքները, հեռախոսազանգերն ու նամակները, համացանցային մեկնաբանությունները: Եղել են նաեւ արձագանքներ՝պետական մարմիններից: Թերեւս, կարելի է յուրօրինակ ,,արձագանք,, համարել նաեւ լրագրողական գործունեությանս խոչընդոտելու փորձերը՝ժողովրդավարության ու ազատ մամուլի մանր ու միջին թշնամիների կողմից, ինչի մասին քանիցս անդրադարձել եմ իմ հրապարակումներում կամ՝ իրավապաշտպան կառույցներին ուղարկված նամակ-հայտարարություններում:

Անցած տարվա վերջից սկսել եմ բանաստեղծություններ գրել, որոնք զետեղվել են ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգում ՝2014թ.դեկտեմբերին՝  ,,Ես եւ իմ պոեզիան,,վերնագրով էջում, որ, ամենայն հավանականությամբ, շարունակական բնույթ կկրի ՝  մուսայի պարբերական այցելությունների դեպքում:

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

ազատ լրագրող, բլոգեր

Անչափահասները դաստիարակվում են սերիալների ազդեցությամբ ու «ճշտի» մասին բանտային պատկերացումներով - BlogNews.am - Բլոգոլորտի քո ուղեցույցը

Անչափահասները դաստիարակվում են սերիալների ազդեցությամբ ու «ճշտի» մասին բանտային պատկերացումներով - BlogNews.am - Բլոգոլորտի քո ուղեցույցը 

вторник, 6 января 2015 г.

Տարեվերջյան զարմանքներ

...Դեկտեմբերի 31-ին Վանաձորի առեւտրի կետերում  ու հացաթխման արտադրական կետերում հացի պակաս չկար, սակայն, չգիտես ինչու, գնորդների մի պատկառելի մասը նախընտրել էր ,,Լաչինչ միջանցք,, կոչվող առեւտրի վայրի ստորին հատվածի փուռ-վաճառակետի առջեւ հերթ կանգնել: Այնպիսի տպավորություն էր, թե սովետական տարիների Մոսկվայում հարասլավական կոշիկի խանութի հերթն էր: Ակամա մտածում ես. այ ձեր տունը շինվի, ամբողջ քաղաքը հացի կետեր են, ինչի՞ եք ձեզ տանջում ՝հերթի մեջ հրել-հրմշտվելով, դուք հո մազոխիստ չե՞ք:

...Շուրջ 2 տարի է ՝Վիետնամից ներկրվող ,,Պանգաս,, ձուկը վաճառվում է ոչ թե կիլոգրամով, այլ ՝ փաթեթավորված տուփերով ՝իբր 1 կիլոգրամանոց:Այսինքն ՝ փուլային վաճառքը փոխարինել են փաթեթայինով, որ ժողովրդին հնարավորինս շատ ,,գջլեն,,. դե մարդ կա ՝ ցանկանում է 1-2 կտոր գնել, չէ, արդեն չի ,,թույլատրվում,,. ով ցանկանում է ,,Պանգաս,, գնել / որ տեղականի համեմատությամբ համեմատաբար էժան ու որակյալ է/, ուրեմն՝ պետք է միանգամից 1 կիլոգրամ գնի եւ վերջ: Դեռեւս ապրիլից էր սկսվել ,,Պանգասի,, անհիմն թանկացումը ՝950-1000 դրամից դառնալով 1300դրամ, իսկ Նոր տարվա շեմին տեղ-տեղ արդեն դարձրին 1500դրամ, եւ, քանի որ արդեն Եվրասիական միության մեջ ենք մտնում, հանրավոր է, այսուհետ էլ ավելի թանկացնեն ՝ տեղական ձկան թանկացմանը զուգահեռ: Տվյալ պարագայում, սակայն, զարմանալին ոչ թե դա է, այլ՝ այն, որ  ,,Պանգաս,, ներկրող ընկերությունը...դեղորայք ու մանկական սնունդ ներկրող հայտնի ընկերություն է / մատնանշումը ՝ փաթեթի վրա /, իսկ ,,Սփյուռ,, տեղեկատուից պարզեցինք, որ տվյալ ընկերությունն զբաղվում է դեղորայքի ու մանկական սննդի, ագրոքիմիկատների ներկրմամբ: Չլինի՞ կարող է մի օր էլ սկսեն դեղատներում ձուկ վաճառել...

...Ամանորի նախօրեին խանութներում ու բացօթյա ու փակ տաղավարներում հերթերի պակաս չկար, բայց՝ մեկ էլ տեսար վաճառողները միմյանց գանգատվում են, թե ,,Հեչ առեւտուր  չկա, բան չի ծախվում,, / Ամանորից հետո  էլ ,,նեղվում,, էին վաճառողներից մի քանիսը, թե ,,հեչ փող չկա,, /: Իսկ Ամանորից շաբաթներ առաջ էլ, թերեւս, այնքան էր ,,նեղվել,, վաճառակետերից մեկը ՝ գնորդների գրոհներից, որ մի  ձեռագիր ցուցանակ էր փակցրել ապրանքների առջեւ.,,Առաջ չգաք,,:

...Ամանօրի նախօրեին մարդկանց երթեւեկությունը հատկապես դժվարանցանելի էր Վանաձորի ,,Լաչինի միջանցք,, կոչվող առեւտրի վայրում, որտեղ 2 ամիս առաջ ջրատարների փոփոխման հետ կապված հերթական աշխատանքներից հետո տարածքն այդպես էլ չասֆալտապատվեց, այլ միայն բարակ խճաշերտով ծածկեցին փորած ,,արահետը,,. այդ պայմաններում շարունակում է անհարթություն պահպանվել փորած ու չփորած հատվածների միջեւ, եւ, անցորդներն ավելի հաճախ սկսեցին հայտնվել փոսային ,,արահետում,,:  Դեկտեմբերի 30-ին էլ ոմանց նյարդերն արդեն սկսեցին ակնհայտորեն տեղի տալ.,,Էս ալարում ե՞ն ըստեղ մի բան լցնեն, էս ի՞նչ անն...քաղաք ենք դառել,,- քաղաքի հասցեին կենդանական աշխարհի համար նախատեսված ,,զազրախոսություն,, հնչեցրեց... մի երիտասարդ աղջիկ, ում բարձրակրունկ կոշիկները, թերեւս, անհարթության հետ ,,բախվելու,, դժբախտություն էին ունեցել: Իսկ ի՞նչ մեղավոր է քաղաքը, որ համապատասխան պաշտոնյաներն իրենց տեղում ու դերում չեն, եւ կարծես ամեն ինչ անում են, մարդկանց մի հոգսը երկու դարձնելու, սոցիալական դժգոհությունների թիվն էլ ավելի մեծացնելու համար: ,,Ախր ափսոս չէ՞ր էդ ասֆալտը, որ քանդեցին, ախր 1-2 տարի առաջ էին ասֆալտել, բա ափսոս չէ՞ր էդ աշխատանքը...,,-դժգոհում է մի մանկավարժ կին:

...Հաջորդ զարմանքը արձանագրվեց  դեղատներից մեկում, երբ դեղ առնող երիտասարդին ասացին, որ պետք է վճարի 4000դրամ՝ 2 դեղահաբի համար:,,Ո՞նց, ընդամենը 2 հատիկ դեղի համար 4000դրա՞մ,,-ապշել էր երիտասարդը, որ տեղնուտեղը հրաժարվեց այդ դեղը գնելու մտքից: Ինչպես պարզվեց՝ ցավազրկող դեղ էր գնելիքը, որ այդպես էլ չգնեց. հենց միայն  դեղի արժեքն իմանալուց մարդու բոլոր ցավերը միանգամից կբռնեն, էլ ի՞նչ ցավազրկման մասին կարող է խոսք լինել: Ի դեպ, չնայած վերջերս հեռուստատեսությամբ համոզում էին, թե դեղորայքը էժանացել է, սակայն այդ նույն հեռուստատեսությամբ մարդիկ բողոքում էին, որ մարդկանց ,,հանապազօրյա,,  գլխացավի դեղը՝,,ասկոֆենը,, դարձել է 150 դրամ / նախկին 100-ի փոխարեն /: Վանաձորի դեղատներից մեկում էլ 200դրամով էին վաճառում: ,,Ռուսականն է,,- ,,ասկոֆենի,, թանկացումը փորձեցին այսպես արդարացնել: Ավելի վատ. փոխանակ էժանանա, որ ռուսականն է, թանկանում է՞:Իսկ դրա փոխարինիչ ուկրաինականն արդեն,  հավանաբար, չեն ներմուծում, մինչդեռ ուկրաինականն ավելի էժան էին վաճառում ՝100-120դրամով:

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ