Կին պատգամավորն ՝ ի պաշտպանություն սեռական բռնությա՞ն

Ահա  թե  ինչու  էր   երգչուհի  Շուշան  Պետրոսյանն  ուզում  պատգամավոր  դառնալ. որպեսզի  հենց  որ  հասարակության  քաղաքացիական  հատվածի  կողմից  բողոքի  ակցիաներ,  ընդվզումներ  լինեն ՝ հասարակական  կարգի  ապօրինությունների  նկատմամբ,  ,,թեւերը  քշտած,,  առաջ  նետվի, թերեւս, չմտածելով, որ  այդ  կերպ  ավելի  է  սրում  իրավիճակը: Այդ  իմաստով  նա  յուրօրինակ  Գալուստ  Սահակյան  է,  ով  վերջերս  ,,օրինաչափ,,  էր  համարում  ոստիկանության   բիրտ  գործողությունները ՝ իրենց  իրավունքները  պաշտպանել  ցանկացող  քաղաքացիների  նկատմամբ, եւ  արդարացնում, թե  ,,ոստիկանությունը  շոյելու  համար  չէ,,: Դե  Շուշանն  էլ  օրինաչափ  է  համարում, որ  ոստիկանը  հասարակական  կարգ  պաշտպանելու  փոխարեն  բարոյական  կոդեքս  է  խախտում  ու  միտինգին  մասնակցող  երիտասարդ, անծանոթ  կնոջը  փարվում  ու  համբուրում ,,վզից,, / թերեւս ՝ ,,Հայ  եմ  ես,  հայ  ես  դու,,  սկզբունքով /:  ,,Նման  դեպքերում  արտասահմանում  մի 10  տարի  նստացնում  են,, - նկատում  է  վանաձորցիներից  մեկը: Իսկ  Հայաստանում  կին  պատգամավորը ՝ իշխող  կուսակցության  թեւից, փոխանակ  իր  բողոքի  ձայնը  բարձրացնի ՝ ի  պաշտպանության  կնոջ  նկատմամբ  իրականացվող  բռնության  կամ  գռեհիկ , ստորացուցիչ արարքի,  արդարացնում  է, ասելով,  թե  ,,Համբույրի  մեջ  վատ  բան  չկա,,: Եթե  փողոցում  է  ոստիկանը  նման  արարք  կատարում ՝ օգտվելով  արեւի  տակ  երկար  մնալուց  հոգնած  կնոջ  վիճակից ,  ապա  ի՞նչ  կլիներ  այդ  կնոջ  վիճակը ՝ոստիկանությունում / վկայություններ  կարելի  է  գտնել  2003թ. նախագահական  ընտրություններից  հետո  ոստիկանությունում  հայտնված  ընդդիմադիր  ակտիվիստների  պատմածներով  մամուլի  էջերում /:  Միգուցե, այդ  դեպքում  էլ  այդ  կնոջ  նկատմամբ  ,,գործ  սարքեին ,, ՝ ,,ոստիկանին  դիմադրություն  ցույց  տալու,, եւ  նրա   ,,պաչիկներից,, հրաժարվելու  համար: Փաստորեն,  եթե  ցույցի  մասնակիցը  70 տարեկան  կին  է ՝ քացու  տակ  են  քաշում,  եթե  երիտասարդ  կին  է ՝  սեռական  բռնության  էլ  են  ենթարկում ՝ ֆիզիկականից  բացի: Բա ի՞նչ  եք  ուզում ՝,,բիլակները  տեղը,, ով  ասես ՝ ոստիկան  է  դարձել  վերջին  տարիներին,  ու  նրանց  մի  մասը  զազրախոսող,  փողոցում  արեւածաղիկ  չրթող-թքող  խավից  են,  որոնց  պահվածքի  մասին, բարեբախտաբար, ՀՀ ոստիկանապետն  էլ  է  խոսել  խորհրդակցություններում, մինչդեռ  ոստիկանը  պետք  է  բարոյական  մաքուր  կերպար  լինի, օգնող, հարեհաս, պաշտպանող, ոչ թե  մի  բաժակ  ջուր  տա  մի  հոգնած  կնոջ, հետո  ,,քթից  բերի,, ՝ թփերի  տակ  քարշ  տալով: Ակամա  հիշում  եմ  սովետական  տարիներին  հանված  ,,Նվագախմբի  տղաները,,  հայկական  ֆիլմը, ՝1918-20 թվականների  Հայաստանի  ներքաղաքական  վիճակի  մասին, երբ  հարբած  մաուզերիստները  ռեստորանում  ատրճանակի  ուժով  ,,տրնգի,, էին  պատվիրում, իսկ  մի  հարբած  մաուզերիստ  էլ  գիշերը  փողոցում  հարձակվել  էր  մի  կնոջ  վրա  եւ  ցանկանում  էր  ուժով  ,,պաչել,, , սակայն  ընդհատակյա  բոլշեւիկ  Ցոլակ  Դարբինյանի  միջամտությունից  ու  հուժկու  հարվածից  հետո  կանխվել  էին  մաուզերիստի  հետագա  գործողությունները:                                                                                       ԳԱՅԱՆԵ  ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

,,Ծաղկող քաղաքում,, աղբահենությունն է ծաղկում

    Քնաթաթախ  ու  հոգնած  ձայնով  մեկը  երեկ  հեռուստաէկրանից  փորձում  էր  համոզել,  թե    ,,Վանաձորն  այսօր  ծաղկում  է  ապրում,,: Մինչդեռ  տեղին  կլիներ,  եթե  ասեր ՝ Վանաձորում  այսօր  ծաղկում  է  ապրում. աղբահենությունը,  ապօրինությունը, ապօրինաշինությունն  ու  ,,ապօրինաշնությունը,, բազմաչարչար  կոռուպցիան  ու  կուսակցական կամ,,ախպերվարական,, հովանավորչությունը, անտերությունը, անհուսությունը...,,: Հետաքրքիր  է,  ,,ծաղկող,,  քաղաքում  փողոցներում  թափված  բոմժեր  ե՞ն  լինում, կամ  աղբ  քրքրողներ...Քաղաքում  գնալով  ավելանում  է  աղբարկղերի  ,,շահառուների,,  թիվը, մարդիկ  ու  շները  հավասար  հարթության  վրա  են  գտնվում  իրենց  կարգավիճակով,  իսկ  հեռուստաէկրանից, որ  պետք  է  ճշմարտախոսության  եզակի  ամբիոն  լինի,  հաղորդավարը  թե  ռեպորտաժի  հեղինակն  առանց  խղճի  խայթի  ասում  է  ,,Վանաձորն  այսօր  ծաղկում  է  ապրում,,:  Հենց  դրանից  էլ  սկսվում  է  մարդկանց  արհամարհանքը  հեռուստատեսության  կամ  մամուլի  հանդեպ,  քանի  որ  մարդիկ  իրենց  շուրջն  այլ  բան  են  տեսնում, իսկ  հեռուստատեսությամբ  հաճախ  այլ  բան  է  հնչում:  Որպես  այլընտրանք, այդ  պահին  հեռուստաալիքը  փոխեցի  ,,Շանթի,,  վրա,  որտեղ  ,,Վիտամին,, երգիծական  ակումբի  տղաներն  էին,  ու  մտածեցի, որ  այդ  միտքը  լավագույն  դեպքում  ,,Վիտամինով,,  եթե  հնչեր,  մի  լավ  կծիծաղեինք,  ոչ  թե ՝  կզայրանայինք  այնպես,  ինչպես  դրա  նախորդ  օրը  զայրացանք  ու  մեծ  ցավ  ապրեցինք,  հերթական  անգամ  ականատես  լինելով  հոգեկան  հիվանդ  մուրացիկի  հերթական  բացօթյա  տվայտանքներին: Ամիսներ առաջ  համացանցում  ինչ-որ  մեկը  մանրամասն  նկարագրել  ու  լուսանկարել  էր  վանաձորյան  այդ  թափառաշրջիկի  առօրյայից  մի  հատված,  թե  ինչպես  է  մազ-մորուքի  մեջ  կորած, ցնցոտիավոր  երիտասարդը  շրջում  ուսից  կախ  աղբի  մնացորդների  բազմաթիվ  տոպրակներով, դրանցով  հանգրվանում  այս  ու  այն  շենքի  լուսամուտների  տակ, այնտեղ  քնում ՝ անգամ  ձմռանը, պետքերը  հոգում  հենց  այդտեղ,  կանանց  ու  աղջիկների  ետեւից  էլ  անպարկեշտ  ռեպլիկներ  նետում,  բարձրաձայն  հայհոյում... Օգոստոսի 20-ին  էլ  վերջինս    ,,հյուրընկալվել,,  էր  ,,ծաղկող,,  քաղաքի  Կ.Դեմիրճյան  28  շենքի  լուսամուտների  տակ  եւ  ,,Բինգո-Բոնգոյի,, կարգավիճակում  էր. դիմացի  աղբարկղից  հավաքած  բազմաթիվ   տոպրակները  հավաքել  էր  շուրջը,  ցաքուցրիվ  տվել,  ու  դրանց  պարունակությամբ  ,,մանրից,,  սնվում  էր,  ,,ձեռի  հետ,,  էլ  ռեպլիկներ  նետում,  անկապ  ծիծաղում,  ձեռքերը  թափահարում,  եւ  մատ  թափ  տալիս...այդտեղ  կայանած  ասֆալտապատման  մեքենայի  ուղղությամբ,  որի  վարորդն  ուղեւորվել  էր  ընդմիջման :  Սա ՝ սովորական  դարձած  մի  տեսարան  էր ՝ ,,ծաղկող  քաղաքի,, առօրյայից,  որի  բնակչությունը  վերջին  10  տարիներին  կիսով  չափ  կրճատվել  է,  հոգեկան  հիվանդների  թիվն  ավելացել,  մահացությունները  ,,երիտասարդացել,,  իսկ  երիտասարդները  բուհն  ավարտելու  պայմաններում  անգամ  նախընտրում  են  ,,փախչել,, կամ Ռուսաստան, Ամերիկա  ՝քեռիների  ու  ,,հոպարների,,  մոտ  ,,փող  աշխատելու, կամ ՝ մայրաքաղաք  են  ուղեւորվում, քանի  որ  այնտեղ  սոցիալական վիճակը  շատ  ավելի  մեղմ  է,  քան ՝ մարզերում,  որոնք,  ինչպես  մի  առիթով  ,,ԱԼՄ,, եթերից  հնչեցրեց  մի  նախկին  ՀԺԿ-ական ՝վերածվել  են  ,,բդեշխության,,: Եթե  մի  10-15  տարի  առաջ, երբ  քաղաքն  ի  վերջո  սկսեց  թոթափվել  բազում  տնակներից,  ու  փողոցներում  լուսավորություն  հայտնվեց ՝ մարկանց  մեջ  հույս  արթնացնելով, եւ  ամառային  երեկոներին  փողոցներում  զբոսնողների  թիվը  մեծ  էր ,  ապա  հիմա  նրանց  թիվն  էլ  է պակասել,  եւ  երեկոյան  ժամերին  փողոցներում  ավելի  շատ  հարբած  զազրախոսների  կարելի  է  տեսնել,  որոնց  կեցվածքը  որեէ  պատկան  մարմնի  ամենեւին  չի  հուզում...Իսկ  ցերեկային  ժամերի  աշխուժությունը  միայն  շուկայամերձ  տարածքներում  է  ՝հարակից  համայքներից  առեւտրի  եկածների  ,,հաշվին,, եւս: Ենթադրվում  է,  թե  ,,ծաղկող  քաղաքի,, մասին  ,,առասպելը,,  որոշել  էին  հորինել  այն  բանից  հետո, երբ  համացանցում  հոդված  հայտնվեց, թե  ԱԺ նախագահ  Հովիկ  Աբրահամյանը  Վանաձորի  քաղաքապետի   աթոռի  համար  նոր  թեկնածու  է փնտրում:                                                                                              ԳԱՅԱՆԵ  ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

,,Սովետից,,մնացած եզրաքարերի հույսին ենք. վայ մեր օրին

Հանրապետության  ավտոճանապարհներին  պարբերաբար  տեղի  ունեցող  վթարների  մի  պատճառ  էլ  ճանապարհային  եզրաքարերի  բացակայությունն է: Օր  չկա, որ  չլսենք  ,,մեքենան  գլորվել-ընկել  է  ձորը,,: Ու  հերթականը  օգոստոսի  11-ին  էր ՝ Փամբակ  գյուղի  մոտ.  կան  վիրավորներ  եւ մեկ  զոհ: Որքա՞ն  կարելի  է  ժողովրդի  ,,գլուխն  ուտել,,: Հանրապետության  ավտոճանապարհներին  հիմնականում  ,,սովետից,, մնացած  ,,գաճաճ,, եզրաքարեր  են, որոնց  դերը, որպես  արգելապատնեշ, լրիվ  սիմվոլիկ է: Ախր   դրանք  հոգնած  նարդու  համար  նստատեղ էլ  չեն  կարող   հանդիսանալ, ուր  մնաց  թե ՝ կանխեն  մեքենաների  գահավիժումը :  Բա  այդպիսի  ավտոճանապարհ  կլինի՞, որոնցով  մշտապես  հսկայական  ,,Ֆուռեր,, էլ են երթեւեկում : Հեռուստատեսությամբ  նայում  ենք  Իտալիայի, Ֆրանսիայի  հեծանվավազքը  ու  հիանում  նրանց  ավտոճանապարհների  հարթությամբ, բետոնե  հսկայական  պատնեշներով: Միլիոնավոր  դոլարներ  են  մտնում  Հայաստան ՝ ճանապարհների  նորոգման  նպատակով. նույն  ասֆալտը  մի  հազար  անգամ  կարկատում  են, բայց  բետոնապատումների  մասին  մտածող  չկա, վթարային  կամուրջների  նորոգման  մասին  մտածող  չկա ՝,,վերեւներում,,:  Ահավասիկ. մի  վտանգավոր  կամուրջ  էլ  Լոռու  մարզի  Ձորագես  համայնքում  է ՝մայրուղու  վրա, ու  ճաղերն  ամբողջությամբ  թափվել  են, մի  քանի  անգամ  էլ  մեքենաներ  են  գլորվել  գետը / Տես ՝ ,,Վթարային  կամուրջ Վանաձոր-Բագրատաշեն  մայրուղու  վրա,,  www.azatankakh.blogspot.com, 30oգոստոսի ,2012թ. /: Այդ  կամրջի  վիճակի  մասին  պատմող  նյութը ՝կից  լուսանկարներով  պարբերաբար  տարածել  ենք  Ֆեյսբուք, Թուիթեր  ցանցերով, այնուհետ ՝news.shanttv.com կայքում, մինչ  այդ  էլ ՝, Diplomat.am, Ankakh.com կայքերում,   ,,Իրատես  Ֆակտո,,  թերթում...:Ֆեյսբուքով  էլ  անձամբ  տեղեկացրել  եմ  ,,Հայլուրի,, թղթակից  Պապինյանին...Հետաքրքիր  է,  երբ  հարցը  վերաբերվում  է  կենցաղային  կամ  ուսանողական  վարձերին, սկսում  են  համեմատվել  ու  նույնիսկ  անցնել  եվրոպական  երկրներին  ու  վարձերը  բարձրացնել, բայց  կենցաղային  այնպիսի  կարեւոր  հարցի, որ  վերաբերվում  է  մարդկանց  կյանքին  ու   անվտանգ  երթեւեկությանը ՝ մատների  արանքով  են  նայում  ու  ամենեւին  չեն  մտածում  եվրոպական  երկրների  հետ  համեմատվելու  մասին:                                 ԳԱՅԱՆԵ  ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

,,Совсем обнаглели, совсем...,,.

Հեյ  գիտի  ՏՄՊՊՀ  նախկին  նախագահ  Շահնազարյա՜ն... որ  4-5 տարի առաջ,  Նոր  Տարվա  նախօրեին  ձվի  շուկայում  մոնիտորինգ  կատարելուց  ու  թանկ  գնով  վաճառքի  հանող  տնտեսվարողներին  տուգանելուց  հետո   զայրացած  ասում  էր . ,,Ի՞նչ  է,  հայ  ժողովուրդը  դատապարտվա՞ծ  է  60  դրամով  ձու  ուտել,,: Այն  ժամանակ  ամենաթանկ  շեմը, այն  էլ ՝ Նոր  տարվա  նախօրեին ՝ 60 դրամն  էր: Հիմա, հերթական  նախագահական  ընտրություններից  ամիսներ  անց  ձվի  գնի  ամենացածր  շեմն  է  60դրամը,  ու  ամառ  օրով, կիզիչ  կամ ՝ լոռեցիների  ասած ՝ ,,տիժիկ,, արեւի  տակ  դրած, վանաձորյան  առեւտրի  կետերում  60-75 դրամանոց  ձվեր  են  վաճառում. հավանաբար, նկատի  ունենալով  այն, որ  ամառային  շոգի  պայմաններում  ձուն  տեղնուտեղը  ,,եփում,,  է  կամ  ձվածեղ  դառնում, ուստի   արեւային  էներգիայի    արժեքն  էլ  հետն  են  հաշվում / :Չենք  կասկածում, որ  նույնն  էլ  մայրաքաղաքում  է /: Իսկ  ՏՄՊՊՀ-ն  բացարձակ  անտերության  է  մատնել  այս  ոլորտը,  ու  եթե  տուգանում  է,  ապա  միայն...էժան  ձու  վաճառողներին, ինչին  ականատես  եղանք  տարիներ  առաջ :Դե  հավանաբար  մտածում  են, որ  գները  դարձել  են  ,,աչքին  սովոր  մակարդակի ,,: Հիշեցնենք,  որ  մի  քանի  տարի  առաջ, գների  հերթական  բարձրացումը  խիստ  դատապարտելով,  ՀՀ նախագահը  հավաստիացրեց, որ  դրանք  առաջիկայում  կիջնեն     նախկին ՝,,աչքին  սովոր  մակարդակի ,,: Դրանից  հետո  գներն  իջան  միայն  բանջարեղենի  ոլորտում / հատկապես, երբ  փոխվեց  գյուղնախարարը /,  իսկ  մնացած  բնագավառներում  արդեն  մշտական  թանկացումները  կայունանալով ՝ դարձան  ,,աչքին  սովոր  մակարդակի ,,:  Հիմա  ,,աչքին  սովոր  մակարդակը,,  370  դրամանոց  շաքարավազն է,  ու  մարդիկ, հատկապես ՝ պահածոյացման  շրջանում,  ուրախանում են, որ  այն ...10դրամով  իջել  է  կիլոգրամի  մեջ: Աչքին  սովոր  մակարդակի  է  նաեւ  60-70դրամանոց  ձուն, 400-600դրամանոց  բրինձը, 800դրամանոց  ձեթը  եւ  այլն:  Ամենից  խղճովը,  թերեւս, բառացիորեն  չարքաշ  կյանք  վարող  գյուղացիներն  են, որ  կարկուտի  հետեւանքների  փոխհատուցումը  չստանալու  պայմաններում  անգամ  ստիպված  են  գները  պահել  աչքին  սովոր  էժան  մակարդակի  վրա. կարտոֆիլը ՝50-130, լոլիկը ՝100-150, սմբուկը ՝ 50-100դրամ:    Փառք  ու  պատիվ  հայ  գյուղացուն:                                                          ԳԱՅԱՆԵ  ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ