Բաց նամակ՝ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանին

Պարոն նախագահ, 2016թ․նոյեմբերին տեղի է ունեցել ակնհայտ ապօրինություն՝կառավարական մակարդակով, Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի նախագահի ձեռամբ վավերացված․այն է՝ուժի մեջ է մտել ու սկսել 2017թ․հունվարից կիրարկվել ՀՀ ջրային տնտեսությունը սեփականաշնորհած/որի ամբողջությունը կատարյալ դարձավ 2016թ․տարեվերջին՝,,Վեոլիա,, ընկերության կողմից/ ընկերության նոր գենպլանը, որ հավասարազոր է սոցիալապես անապահով խավի սոցիալական գենոցիդի, քանի որ դրա լիարժեք իրականացման դեպքում բնակչության խոցելի խավերը կարող են ունեզրկվել ու անօթեւան դառնալ,իսկ այդ խավը նրանք են ,ովքեր ջրաչափ չեն տեղադրել կամ՝միջոցներ չունենալու, կամ՝տարիներ առաջ/1999-2003թթ․/ ընդունված չափանիշներով ջրաչափը որպես ընտրակաշառք վերցնելու ներքին, ստվերային քաղաքականությանը ընդառաջ չեն գնացել, կամ՝վերջիններիս բնակարանային անբարեհույս պայմանների դեպքում ջրաչափ տեղադրելը ֆինանսական լրացուցիչ մեծ ծախսեր ու սանհանգույցի ռեկոնստրուկցիա է պահանջում։

Եվ ահա,ըստ ,,Վեոլիայի,, որոշած ու ՀԾԿՀ-ի հաստատած նոր որոշման, անջրաչափ բաժանորդների համար/որոնց թվում՝աղետի գոտու վթարային շենքերում բնակվող/այս տարվա հունվարից որպես կայուն վարձ է սահմանվել 5400դրամը՝անկախ ընտանիքի անդամների քանակից․այսինքն՝մեկ անդամից բաղկացած ընտանիքն էլ է 5400դրամ վճարելու, 5 անդամից բաղկացածընտանիքն էլ, ինչը, բնականաբար, խտրականություն կարելի է համարել։Իսկ մինչեւ ,,Վեոլիայի,, հայտնվելը անջրաչափ բաժանորդների համար վարձ էր սահմանված 1100դրամը՝մեկ անձի համար,որ արդեն իսկ մեծ գումար է, եթե հաշվի առնենք, որ ջրաչափ տեղադրողներն ավելի քիչ են մուծումներ կատարում։Ընդ որում, ոչ միայն 5400դրամ վարձը, այլեւ՝մինչեւ ,,Վեոլիան,, եղած 1100դրամ վարձը երբեւէ չեն ամրագրվել ջրմուղի պայմանագրերում՝սկսած 2010թվից/որի իրեղեն ապացույց գրավոր վկայություններն առկա են/,այլ՝կիրառվել են միայն բաժանորդների անդորագրերում, այն էլ՝որպես ջրի ծախս․մինչեւ ,,Վեոլիայի,, հայտնվել՝12խորանարդ մետր, ,,Վեոլիայի,, հայտնվելուց հետո․․․30խորանարդ մետր հաշվարկով,հարց է ծագում․եթե ջրի խողովակներն ամբողջ հանրապետությունում, առավել եւս՝վթարային շենքերում նույնն են, իսկ ջրի արագությունն էլ, ըստ մարդկանց մշտական դժգոհությունների, որ առկա են հեռուստատեսությամբ, մշտապես պակասում է, ի՞նչ տրամաբանությամբ է երկուսուկես անգամ մեծացել ջրի մոտավոր ծախսը, ու որպես կայուն վարձ՝որոշվել 30խորանարդ մետրով հաշվարկը, որն էլ սահմանվել է 5400դրամ։Հատկանշական է նաեւ, որ ջրմուղի պայմանագրերը միանման են տարիներ շարունակ․այսինքն՝անջրաչափ բաժանորդին էլ, ջրաչափ ունեցողին  էլ նույն պայմանագիրն է ներկայացվում։Զարմանալի է, թե ինչպե՞ս է կառավարությունը տարիներ առաջ հաստատել նման փնթի կազմած պայմանագրերի ձեւը։

Արդեն 1 տարի է,ահազանգում եմ համապատասխան կառույցներին/օմբուդսմեն, վարչապետ, տարածքային նախարարություն, իրավապաշտպան կառույցներ/, բայց մինչ օրս հարցը մնացել է օդում կախված, քանի որ ոչ ոք չի ուզում կանխել ,,Վեոլիայի,, կողմից ակնհայտ թալանը՝ՀՀ քաղաքացու նկատմամբ եւ պարտադրել ՀԾԿՀ-ին՝վերանայել այդ հակամարդկային, հակասահմանադրական որոշումը, ո/որ անգամ հանրային քննարկման, ԱԺ լսումների չի ենթարկվել , հեռուստատեսությամբ անգամ չի հայտարարվել ոչ նախապես, ոչ՝ուժի մեջ մտնելուց հետո/,ու չեղարկել այն՝ուժի մեջ թողնելով նախկին՝1100դրամ սակագինը։Ավելին, այս ընթացքում ,,Վեոլիան անջրաչափ բաժանորդների հաշվեհամրներին ամեն ամիս 5400դրամով վարձ է ամրագրում, այդ վարձով հաշվարկած պարտք գոյացնում ու դրանց բռնագանձման հայցեր ներկայացնում դատարան․կոնկրետ մեր սակավաթիվ անդամ ունեցող ընտանիքի վրա ,,սարքած,, պարտքի գումարը դեկտեմբերի դրությամբ հասցվել էր 46հազար դրամի, որից 32200-ը որպես հունվար-օգոստոս ամիսների ,,պարտք,,՝1500դրամ պետտուրքն էլ հետը,,՝Վեոլիան,, որպես ,,բռնագանձման ենթակա գումար,, ներկայացրել է Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան՝առանց այդ մասին նախապես գրավոր զգուշացնելու, ինչը սպառող-մատակարար պայմանագրի կետի խախտում է։Փաստորեն, բաժանորդը մուծում է իր հին՝մինչ ,,Վեոլիան,, եղած պայմանագրի շրջանակներում պայմանավորված ու հաշվեհամարներին մինչ ,,Վեոլիան,, ամրագրված վարձաչափի շրջանակներում/12խ/, իսկ ,,Վեոլիան  հաշվարկում է իր կողմից ,,ինկոգնիտո,, պայմաններում որոշած ու հաստատած 5400դրամով/որպես 30խ/մ առասպելական չափանիշով վարձ/։Դժվար չէ պատկերացնել, թե այդ հաշվարկով բռնագանձումներ կատարելու դեպքում ինչ ողբերգական վիճակում են հայտնվելու անջրաչափ բաժանորդները/որոնց թվում՝աղետի գոտու վթարային շենքերի բնակիչ սոցիալապես խոցելի խավեր/, որոնք այս օրերին, Նոր տարվա շեմին փոխանակ պատրաստվեն հնարավորության սահմաններում Նոր Տարին դիմավորելուն, ջրմուղի եւ դատարանի դռներն են չափչփում կամ փորձում նամակների միջոցով արդարության հասնել։Նման հաշվարկով սակագին՝անգամ աշխատանքով ապահովվածները չեն կարող վճարել, ուր մնաց՝աշխատանք չունեցողները կամ թոշակառուները,որոնք գոյատեւելու եւ օրեցօր աճող կոմունալ վարձերի բեռից դուրս գալու նպատակով ստիպված են իրենց ունեցած -չունեցածը վաճառքի հանել։

Ակնկալում եմ Ձեր միջամտությունը՝խնդրի կարգավորման եւ ՀԾԿՀ-ի որոշումը վերանայելու հարցում, որպեսզի չեղարկվի ,,Վեոլիայի,, սահմանած նոր սակագինը՝անջրաչափ բաժանորդների նկատմամբ,եւ պարտադրել ,,Վեոլիային՝,, ետ վերցնել դատարանից իր հայցադիմումները․առավել եւս այն դեպքում, երբ մարդը տարիներ շարչունակ բարեխիղճ մուծումներ է կատարել՝մինչեւ 2017թիվը, բայց ,,Վեոլիայի,,նոր որոշումից ու նոր վարձաչափի սահմանումից հետո հետո հայտնվել է ,,անբարեխիղճ բաժանորդի,, տհաճ կարգավիճակում, քանի որ ոչ մի շարքային քաղաքացի ի վիճակի չէ այդ սակագնով ու հաշվարկով մուծումներ կատարել՝առանց սոցիալական լուրջ ցնցումների ու նյութական մեծ կորուստների՝ներառյալ բնակարանից զրկվելը։Հարկ եմ համարում նաեւ տեղեկացնել, որ բնակչության շրջանում կան դժգոհություններ, թե ինչո՞ւ ,,Վեոլիան,, ավտոլվացման կետերին չի պարտադրում ջրաչափ տեղադրել/որոնք, բնականաբար,մեծ քանակի ջուր են սպառում, որ կարող է շատ ավելի լինել, քան՝ամսական 5400դրամը/,այլ՝ ձեռնամուխ է եղել խոցելի խավերի կեղեքմանը։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

22․12․2017թ․

ՀՀ հանրային խորհրդին

 ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանին

Հելսինկյան կոմիտեին

Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանին

ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակին

Հետաքննող լրագրողների ընկերակցության ,,Հետք,, ինտերնետային պարբերականին

Հակակոռւպցիոն հանձնաժողովին

ԱԺ պետաիրավական հանձնաժողովին

Հայտարարություն՝ՀՀ քաղաքացու նկատմամբ կիրառվող ակնհայտ թալանի մասին՝ընթացիկ տարվա հունվարից ,,Վեոլիա,, ընկերության կողմից իրականացվող

Այս տարվա փետրվարից համացանցում բաց նամակի տեսքով ահազանգել ու տարածել եմ/ֆեյսբուքով եւ էլեկտրոնային փոստով՝համապատասխան մարմիններին․այդ թվում՝վարչապետին եւ օմբուդսմենին/, որ ֆրանսիական ,,Վեոլիա,, ընկերությունը անհասկանալիորեն բարձրացրել է անջրաչափ բաժանորդների համար նախատեսված 1100դրամ սակագինը՝այն հասցնելով 5400դրամի.ընդ որում՝յուրօրինակ հաշվարկով, որպես ծախս համարելով 30 խ/մ-ը, մինչդեռ տարիներ շարունակ,մինչեւ ,,Վեոլիայի,, հայտնությունը՝ որպես ամսական կայուն ծախս, անջրաչափ բաժանորդների համար հաշվարկվել է 12 խ/մ-ը։Ի՞նչ է, ՀՀ տարածքում, առավել եւս՝50 տարվա վթարային շենքերում ջրատար խողովակների ծավալները մեծացե՞լ են, որ օգտագործած ջուր է հաշվարկվում երկուսուկես անգամ մեծ թիվ, քան՝մինչ այդ եղել է։Մնում է, ջրի արագության հաշվարկ էլ կատարվի ու ջրաչափից բացի՝մի հատ էլ արագաչափ պարտադրեն ջուր սպառողներին։Եվ այս2 տարբեր թվերն էլ ամրագրված են բաժանորդների մուծած անդորագրերում/մինչեւ ,,Վեոլիան,, 12 խ/մ, ,,Վեոլիայից,, հետո՝30խ/մ /։

Ավելի քիչ գումար մուծելու այլընտրանքը ջրաչափ տեղադրելն է, բայց քանիցս բացատրել եմ, որ որոշ վթարային շենքերում ու բնակարաններում տեխնիկապես անհնար է ջրաչափի տեղադրումը եւ կապված է լրացուցիչ կառուցվածքային փոփոխությունների հետ ու մեծ ֆինանսներ է պահանջում, որին ի վիճակի չեն ՀՀ շարքային բնակիչները, ուստի չարիքից փոքրագույնը առնվազն հին՝գործող 1100դրամ սակագինը նույնը թողնելն էր։Եվ մինչ ես շարունակում էի այդ հարցը բարձրացնել ու այս ու այն կառույցներին ահազանգել, ,,Վեոլիան,, իր կայացրած որոշման առթիվ բաժանորդի/տվյալ դեպքում՝իմ հետ/ պայմանագիր չունենալով եւ ՀԾԿՀ-ի նոր որոշմանը՝կապված ջրի սակագնի բարձրացման հետ, բնակիչներին գրավոր չիրազեկելով, գրավոր զգուշացումներ չուղարկելով, բաժանորդների հաշվեհամարներին ոչ միայն ամրագրել է ամսական 5400դրամը, այլեւ՝դրա հիման վրա, 8ամսվա կտրվածքով/հունվար-օգոստոս/, իմ հաշվեհամարին 32200դրամ պարտք գոյացրել ու այն որպես բռնագանձման ենթակա/1500դրամ պետտուրքն էլ պոչին/ հայց ներկայացրել Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան։Սա ոչ միայն հակաօրինական է, այլեւ՝անտրամաբանական։Ինչպե՞ս կարող են մեկ քաղաքացին էլ, 5 կամ ավելի քաղաքացիներն էլ նույնաչափ ջուր օգտագործել՝թեկուզ մոտավոր հաշվարկով։Ինչպե՞ս կարելի է վթարային շենքերում բնակվող մարդկանց/որոնց թվում՝անեկամուտ ընտանիքներ, միայնակներ/, առանց այդ էլ անմխիթար վիճակն ու սոցիալական բեռն ավելի ծանրացնել՝Նոր տարվա շեմին․կասկածի տակ դնելով վերջիններիս գոյությունը եւ բնակարանից զրկվելու վտանգի տակ առաջ կանգնեցնել։Սա առնվազն թալան է՝ՀՀ շարքային քաղաքացու նկատմամբ։ Հետաքրքիր է, արդյո՞ք Հանրային ծառայություններ իրականացնող մարմինը այդ հակաժողովրդական որոշումը հաստատելիս խորացել է էության մեջ։

Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի կողմից ինձ ուղարկված  հայցադիմումի մեջ նշվում է․,,Հայցվորի եւ պատասխանողի պարտավորությունները կարգավորվում են ՀՀ Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի 30․11․2016թ․ թիվ 378 -Ն որոշմամբ հաստատված կանոններով,,։Իսկ այդ որոշման մասին բաժանորդը պետք է նախ տեղեկացվեր ,,Վեոլիայի,, կողմից գրավոր․ այնպես, ինչպես իրազեկում էին յուրաքանչյուր սակագնային փոփոխության ժամանակ՝մինչեւ ,,Վեոլիայի,, հայտնվելը։Ես՝որպես բաժանորդ, սակագնի բարձրացման մասին ,,Վեոլիայի,, կողմից չեմ տեղեկացվել գրավոր, հետեւաբար նա իրավունք չուներ առանց տեղեկացնելու՝միանգամից դատական հայց ներկայացնել/այդ որոշումն էլ, թեպետ, իր հերթին վիճահարույց է՝ինչպես վերը նշեցինք/։

Անջրաչափ բաժանորդների անունից ակնկալում եմ համապատասխան իրավական կառույցների միջամտությունը՝սահմանադրական դատարանում վիճարկել ,,Վեոլիայի,, որոշումը՝ջրի սակագինը 30խ/մետրով հաշվարկելու եւ որպես ամրագրված սակագին 5400դրամ սահմանելու վերաբերյալ եւ այն չեղարկել։Հարկ եմ համարում հիշատակել, որ սկսած 2010թվից  եւ միգուցե նաեւ՝ավելի վաղուցվանից, ջրային ոլորտի պայմանագրերում չեն արտացոլվել անջրաչափ բաժանորդների համար նախատեսված սակագները։Դրանք երեւում են միայն վարձերի մուծման անդորրագրերում՝որպես ծախս։Ասյսինքն՝անջրաչափ մուծողին էլ, ջրաչափով մուծողին էլ նույն պայմանագիրն է ներկայացվում, բայց՝հաշվարկն է տարբեր չափանիշներով։Եվ անգամ այդ պայմաններում՝մինչեւ ,,Վեոլիայի,, կողմից հայտնվելը, պայմանագրի 7-րդ կետում ասվում է․,,Պայմանագրի կապակցությամբ ծագած վեճերը լուծվում են բանակցությունների միջոցով։Բանակցությունների արդյունքում փոխադարձ համաձայնության չգալու դեպքում վեճերը լուծվում են դատական կարգով,,։Մինչդեռ ,,Վեոլիան,, բաժանորդներին գրավոր զգուշացում չի արել ոչ նոր սակագնի, ոչ էլ այդ սակագնով ապօրինաբար հաշվարկված պարտքի մասին, եւ բաժանորդին դատի է տվել՝ հին պայմանագրի իրեն ձեռնտու կետն ու քաղաքացիական օրենսգիրքը վկայակոչելվ, բաց՝նոր սակագնով։ Անգամ հեռուստատեսությամբ հայտարարություն չի արվել անջրաչափ բաժանոդների համար ջրի վարձը 5400դրամ դարձնելու մասին։Իսկ սրանից կոռուպցիայի հոտ է փչում։Եթե հաշվի առնենք, որ ,,Վեոլիայի,, նկատմամբ առկա են նաեւ բազմաթիվ այլ կարգի բողոքներ՝վերջինիս կողմից իրականացվող չարաշահումների եւ անորակ ծառայություններ մատուցելու կամ առհասարակ չմատուցելու մասին, ապա կարելի է գալ եզրակացության, որ ընկերությունն ինքը պետք է ճանաչվի որպես անբարեխիղճ մատակարար եւ զրկվի ջրային տնտեսությունը կառավարելու իրավունքից, ոչ թե ձմեռ օրով խոցելի խմբերին ,,անբարեխիղճ սպառող,, ճանաչի ու դատարան քարշ տա՝կեղեքման եւ ունեզրկման նպատակով։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

Իշխանությունը նեոգաղութարար ,,Վեոլիայի,,միջոցով հաշվեհարդար է սկսել ընդդիմախոս լրագրողի նկատմամբ

Ճիշտ են ասում էլի, որ ,,լավություն անողի գլուխը ծակ է,,։Ուրեմն ես 1998-2004 թվերին առաջատար լրատվամիջոցներում/,,Առավոտ,,   ,,ժամանակ,, ․ինչպես նաեւ՝,,Մամուլ եւ իրավունք,,տեղեկագիր/ ահազանգեմ, որ Վանաձորի դատարանը տնակային պայմաններում է, որ աշխատողներն ու դատավորները 1988թվի երկրաշարժից հետո տնակներում են 10 տարուց ավելի, ու փայտի ու ածուխի ծուխումուր են կուլ տալիս, եւ որ դատական նիստերի լուսաբանումը խոչընդոտվում է՝խանգարելով հրապարակայնությանը/դեռ 2002թվին էլ Սեւանում դատական լրագրողների համար կազմակերպված սեմինարին զեկուցումով հանդես գամ՝,,Դատաիրավական լրագրության անցյալը,ներկան եւ զարգացման հեռանկարները՝Վանաձորում,,/, ու հիմա ինձ՝22 տարվա իրավական լրագրողիս դատական ծանուցագրով հրավիրեն արդեն փառահեղ շենքային պայմաններում գտնվող, 2005թվից Եվրանորոգված դատարան․․․․որպես ,,պատասխանող կողմ,,։Ակամա հիշում եմ դատարանի երբեմնի գործընկերուհուս/ում հետ տնակային դատարանի գրասենյակում աշխատել եմ 1989-94 թվերին/ հումորը․,,Որպես ատենակալ նստեցիր նիստերին, որպես մանկավարժ նստեցիր, որպես լրագրող նստեցիր․․․մնաց՝որպես ամբաստանյալ նստես,։ Է ինչ, պատասխանողից մինչեւ ամբաստանյալ շատ չի հեռու։Եվ ո՞վ է ինձ պատասխանատվության կանչողը․․․,,Վեոլիա,,ֆրանսիական ընկերությունը, որ 2017 թվի հունվարից փորձանք է դառել հայ ջուր սպառողի գլխին, եւ նա, այս տարվա հունվարից, ստանձնելով ՀՀ ջրային ողջ տնտեսության միանձնյա սեփականատեր լինելու իրավասությունը, ՀԾԿՀ-ի հետ ,,հանցավոր,,համաձայնության գալով՝անջրաչափ բաժանորդների համար անհիմն բարձրացրել է մինչ հունվար գործող սակագինը, որ արդեն իսկ լավ բարձր էր՝1100դրամ։Իսկ հունվարից դարձրել է 5400դրամ՝առանց այդ առթիվ որեւէ հանրային քննարկում կազմակերպելու։

,,Դե որ էնքան փող ունեն, որ ամիսը 1100դրամ անձաքանակ սակագնով են մուծում, բեր էլի վարձը բարձրացննք,,-հավանաբար ու դավադրաբար՝այս կերպ են մտածել ,,Վեոլիայում,, եւ ՀԾԿՀ-ում․ի՞նչ վատ է որ․․․ինչքան շատ ,,գռփեն,, սոցիալապես խոցելի խավից՝այնքան խեղճացրած կլինեն մարդկանց, իսկ եթե այդ ,,խոցելի,,խավի մեջ նաեւ ընդդիմախոս լրագրող կա․․․ էդ հո ,,2 երնեկը մի տեղ է,, լինում։Քիչ չէ՝բարձրացրեց սակագինը,դեռ հեռուստաեթերով էլ պարբերաբար՝ջուր սպառողներին հրավիրում էր պայմանագիր /կամ՝,,ղազագիր,,/ ստորագրելու առ այն, որ համաձայն են ամիսը 5400դրամ կայուն սակագնով շահագործվելու։Այլընտրանքը՝ջրաչափ տեղադրելն էր։Բայց դեռ այս տարվա հունվարից սկսած՝մեռանք համացանցում գրելով, գրելով ու գրելով, էլփոստով ու ֆեյսբուքով, բլոգներով, բաց նամակներով՝էլ օմբուդսմենին էլ, նամակ չկարդացող վարչապետին էլ, ,,Վեոլիային,, ․․․քանի-քանի խմբերով՝ մի 7-10 հոդված եմ գրել-տարածել, որ վթարային բնակարաններում ջրաչափի տեղադրումը ռիսկային է ու կառուցվածքային լրացուցիչ փոփոխություններ է նախատեսում, որին ի վիճակի կարող են լինել միայն իշխանական բուրգին մոտ կանգնած մարմինները՝պատգամավորներ, նախարարներ, դատավորներ, մեծ եկամուտ ունեցողներ, բայց ոչ՝աղետի գոտու անեկամուտ բնակիչները, որոնք մի կերպ գոյատեւում են ունեցած-չունեցածը վաճառելով ․․․ականջ դնո՞ղն ով է,,վերեւներում,,մի օմբուդսմեն միայն արձագանքեց՝էն էլ նամակի մեջ կամ չխորանալաով, կամ՝չհասկանալու տալով ու մեզ խորհուրդ տալով, որ ․․․ջրաչափ տեղադրենք․եւ սա այն դեպքում, երբ վերջինիս բացատրել ենք ջրաչափ տեղադրելու հետ կապված խնդիրները։Դե որ հայը հայերեն չհասկանա, ֆրանսիացի սեփականատերը ո՞րտեղից պետք է հասկանա, եթե թարգմանող չլինի նամակը։Ու էսպես՝թուրքի ասած՝,,Անգաճիվար՝ծակիյոխ,, վիճակով, իրենց չլսողի տեղ դրած կամ իսկապես չլսելով՝,,Վեդոլիան,, հունվարից անջրաչափ բաժանորդների վրա է ,,քշել,, ֆրանսիական ողջ ուժի հզորությունն ու ՀՀ անեկամուտ քաղաքացուն հարուստ ֆրանսիացու տեղ դրած՝5400դրամ ամսավարձ է ,,նկարում,,․եւ, քանի որ բաժանորդներն ի վաճակի չեն այդ կարգի գումարների ,,տակից,, դուրս գալ՝առանց սոցիալական լուրջ ցնցումների, ուստի բաժանորդների հաշվին արդեն կլորիկ պարտք է գոյանում, ու ,,Վեոլիան,, էլ ոգեւորված՝դատարաններ է քարշ տալիս բաժանորդներին/ու այստեղ հիշում եմ երջանկահիշատակ երգչի բառերը՝,,Երեկ դու, այսօր ես, վաղը՝նա,,․անցած շաբաթ մի ,,նաչար,,բաժանորդի ձայնը դուրս եկավ, այսօր՝դեկտեմբերի 14-ին էլ ես դատական ծանուցագիր ստացա՝փետրվարի 14-ին կայանալիք դատական նիստի վերաբերյալ, վաղն էլ մի ուրիշտը կստանա․․․․Ահա այսպես՝Նոր տարվա շեմին ,,ապահով Հայաստանի,, աղետի գոտու  անապահով բնակիչները՝վթարային շենքերում 29 տարի գոյություն քարշ տվող, անակնկալ ,,նվեր,,են ստանում՝նեոգաղութարարից, որի  հրամաններն անվերապահորեն կատարելու են կոչված դատական մարմինները, ու քեզ գրությամբ հայտնում են, որ առանց քո ներկայության էլ կարող են 35 հազար դրամի արհեստականորեն հասցված պարտքդ բռնագանձել․․․․

Բռնագանձեք, բռնագանձեք, եկեք սովետների օրոք ստացած ու անկախության օրոք սեփականաշնորհված բնակարանն էլ բռնագանձեք, տան մնացած իրերն էլ/ինչ որ մնացել է գոյություն պահելու համար ծախած իրերի վաճառքից հետո, քանի որ 1998թվից սկսած/մնացած տարիների չարչարանքները՝դեռ համարենք ,,մարված,,/ այս ընտանիքը խղճի գերի է դարձել այս երկրում , իսկ վերջին 5 տարիներին՝սոցիալական պատանդ․նրա համար, որ այս ընտանիքում 2 ,,նաղդ գրող,,կար,մեկը՝արդեն լուսահոգի հայրս՝ճանաչված շախմատիստ ,1969թ․Կիրովականի շախմատի չեմպիոն Գեորգի Հովսեփյանը, որ օր ծերություն ստիպված էր կյանքը մաշել դատարանների ու դատախազության դռներին՝պահանջելով քրեական գործ հարուցել իր եւ իր ղեկավարած ԲՇՏ-ի աշխատողների աշխատավարձերի պարտքերը չվճարող Վանաձորի նախորդ քաղաքապետի նկատմամբ, մյուսը՝ես, որ 1998թվից սկսած՝հետեւողականորեն, բոլոր իշխանությունների օրոք մամուլում ահազանգում էի մարդու իրավունքներիբոլոր խախտումները՝,,մեկ առանձին վերցրած քաղաքում,,կամ՝հանրապետությունում, դրա հետեւանքով հայտնվելով իշխանության ,,սեւ ցուցակում,,։

Նախ՝ես ,,Վեոլիա,, ընկերության հետ պայմանագիր չեմ կնքել, այլ՝,,Լոռի,,ջրմուղի հետ/մեկ՝2010թվին,մեկ՝2014թվին, երբ ծնողներիս մահից հետո ընտանիքի անդամների թիվը պակասեց սկզբում՝մեկով, հետո՝երկուսով, ուստի ստիպված էի նոր պայմանագիր կնքել՝անձաքանակի հաշվով վարձ մուծելու վերաբերյալ/։Ի դեպ,լուսահոգի մորս կաթվածի մեղքը 2007թվին, ջրմուղի նախկին տնօրինության վզին է,երբ 70 հազար դրամ պարտքի ,,սեւ թուղթն,, էր եկել ջրմուղից․բայց ոչ՝դատարանից․համենայն դեպս՝այդ տարիներին այնքան ներողամտություն ու հասկացողություն կար, որ մարդկանց նախ զգուշացնում էին, հետո նոր՝դատարան դիմում։Նշեմ,որ այդ 70 հազար դրամ պարտքի անհիմն լինելն ապացուցեցի ջրմուղի նախկին տնօրենի հետ գրավոր եւ բանավոր պարզաբանումներից հետո, առանց դատարանի միջամտության,որի արդյունքում պարտքն ստիպվա էին զրոյացնել։Այդ ժամանակներից սկսած՝մինչեւ ,,Վելոիայի,, հայտնվելը ջրի վարձի կանոնավոր մուծումներ ենք կատարել՝առանց որեւէ պարտքի։Իսկ հիմա պարտքի ավելացումը, փաստորեն, տեղի է ունեցել ,,Վեոլիայի,, կողմից ջրի վարձի ապօրինի բարձրացումից հետո, որի առթիվ անհամաձայնությունս եմ հայտնել գրավոր նամկա-բողոքբներում։Իսկ ջրի վարձի նախնական բարձրացման մեղքն էլ 2003-2007 եւ 2007-20012թվերի Ազգային ժողովի վզին է, որի պատգամավորական մեծամասնության լուռ համաձայնության պայմաններում՝ջրի վարձի սակագինը 600-ից հասվեց 1100դրամի․իբր մարդիկ շատ ուրախ էին,որ 1100դրամ են մուծում, հիմա էլ արդեն 5400դրամը փաթաթեցին վզներին․եւ ո՞վ՝օտարերկրյա պետության ներկայացուցիչը, որին այլ կերպ չես կարող անվանել, քան՝նեոգաղութարար։

Եվ այսպես, մեր ընտանիքի նկատմամբ սոցիալական տեռորի հերթական ու կոշտ փուլն է սկսվել՝ապօրինությամբ զուգակցված, որի առթիվ հենց այսօր՝դատական ծանուցագիրն ստանալուն պես աճապարեցի Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ՝ահազանգելու Հայաստանում մարդու սոցիալական իրավունքների հետեւողական ու կոպիտ խախտումների մասին,սակայն գրասենյակի ղեկավարը/ով ծանոթ է իմ ընտանիքի նկատմամբ 20-ամյա հետապնդումներին եւ անգամ՝այդ առթիվ գրավոր տեղեկանք է տվել ինձ/ տեղում չէր։Մի՞թե ապօրինություն չէ, երբ ՀՀ շարքային քաղաքացուն կեղեքում են միջազգային չափանիշներով,մի՞թե ապօրինություն չէ, երբ առանց հանրային քննարկման դնելու՝ջրի սակագինը առասպելական չափով բարձրացնում են, ու հեռուստատեսությամբ անգամ չեն իրազեկում այդ բարձրացման մասին, իսկ ,,,Վեոլիայի,, պաշտոնական փաստաթղթերի մեջ էլ այդ բարձրացումը չի երեում, բայց՝բաժանորդնեի հաշվեհամարներին 5400դրամ հաշվարկով ամեն ամիս , սկսած՝,,Վեոլիայի,, ինքնիշխանության ժամանակվանից, թվեր են նկարվում ու ամրագրվում որպես պարտք։Ո՞ր տրամաբանությամբ է ,,վելոիան,, 5400դրամ ամսավարձ հաշվարկել՝անկախ ընտանիքի անդամների քանակից/ի տարբերություն 1100դրամ անձաքանակ հվարկի/, կարող է՞մտածումեն, թե ջրի բիզնես ենք դրել տանը եւ երրորդ հարկից ջուր ենք ծախում․․․եւ կամ՝,,ձկի գործ,,ենք դրել բազմաբնակարան շենքի երրորդ հարկում․․․Ակամա հիշում եմ միայնակ ապրող,անջրաչափ բաժանորդներից մեկի դժգոհությունը՝,,Ոչ ցեխ ունեմ, ոչ մոյկա եմ աշխատացնում, տանն էլ չեմ լողանում՝որովհետեւ բաղնիքս պիտանի չի, էդ ի՞նչ հաշվով են 5400դրամ հաշվարկել,,/վերջինիս բողոքին եւս անդրադաձել ենք սույն բլոգում՝ամիսներ առաջ/։

Եթե այս ամենին էլ հավելենք այն, որ մեր ընտանիքի գլխին արդեն 10տարուց ավելի է՝դամոկլյան սրի նման կախված է նաեւ մոտ 100հազար դրամի հասնող ,,սպասարկման վարձ,,, կոչվող համատիրության պարտքը/ որ ՀՀ քաղաքացիների գերակշիռ մասը չի մուծում՝այն իրավաբանորեն հիմնավորված չլինելու պատճառով/, ապա դժվար չէ պատկերացնել, որ ՀՀ իշխանությունը ցանկացած պահի մեզ կարող է զրկել բնակարանից ու տանիքից՝դարձնելով անօթեւան։Եվ եթե չի անում դա,ապա, հավանաբար՝ինձ դեռ ,,մտածելու,, տեղ է տալիս։Իսկ ես մտածելու ոչինչ չունեմ։Մշտապես գրել եմ հանուն արդարության, ու շարունակելու եմ նույն ոգով։Ինչ վերաբերվում է ,,Վեոլիային,, ապա վանաձորցիներից մեկը ՝Վարդանանց 23 շենքի բնակիչ, բողոքեց ջրի որակից։,,Էդ ջուրը խմել չի լինում, քանի որ խողովակները նորմաներին համապատասխան չեն, ստիպված գնում ,,Մաքուր ջուր,, ենք առնում կամ էլ՝ջուրը եռացնում ենք,,։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

Armenia TV-ն դուրս է գալիս կաբելային ցանցից․ո՞ր ալիքն է լինելու հաջորդը

        Թվային կայաններն ՝ընդդեմ կաբելայինների

Թվային ընդունիչները մետրային ցանցի  բաժանորդների ,,վիզը կապելու,, պարտադրանքից հետո, ի վերջո, հերթը հասավ կաբելայինի բաժանորդներին։Երեկվանից, ի գիտություն հայկական հեռուստադիտողների, Արմենիան,, մի պղտորված ծանուցում/ավելի ճիշտ՝վիրտուալ տապանաքար՝,,Աստ հանգչի,, ենթատեքստով/ է փակցրել իր հաճախականության եթերում, ազդարարելով, որ այսուհետ ՀՀ ողջ տարածքում կաբելային հեռուստաընկերություններին արգելում է հեռարձակել իր հաղորդումները․իսկ ով էլ որ ցանկանում է Արմենիա դիտել, պետք է թվային ընդունիչ տեղադրի/ենթադրաբար՝կամ էլ թվային սարք ունեցող հեռուստացույց գնի։-Գ․Հ․/․ու՞մ շահերից է բխում այս նախաամանօրյա ,,անակնկալը,,, եթե ոչ՝թվային ընդունիչներ արտադրող կամ ներմուծող ընկերությունների շահերից։

Կաբելայինի բաժանորդներից մեկն այս առնչությամբ դառնությամբ նկատեց․,,Էս ի՞նչ են անում էս ժողովրդին․․․օրը մի բան հնարում են․․․․սա արդեն բարոյական սպանություն է,,։Ի դեպ, կաբելայինի մեկ այլ բաժանորդ էլ նշեց, որ իր մոտ էլ ,,Լոռի,, հեռուստաալիքը չի ,,բռնում,,՝թվայնացում ներդնելուց հետո, եւ անգամ չի կարողացել դիտել այն հաղորդումը, որի մեջ ինքն է ,,գործող անձ,,։Ի՞նչ է ստացվում․մեր երկրում մեր ազգային ալիքները մեր համար գնալով ավելի ու ավելի անհասանելի են դառնում․մարդիկ կաբելայինի բաժանորդ դառնալիս՝ամսական 2000դրամ վարձավճարով, արդեն իսկ նախատեսել են, թե ինչ ալիքներ են դիտելու դրանով, իսկ այսօր պարզվում է, այդ ալիքը հանգիստ կարող են փոխարինել ռուսաստանյան որեւէ երրորդական կամ չորրորդական ալիքով՝բաժանորդների նախասիրության հետ հաշվի չնստելով։Թերեւս, այս ամենը նաեւ նպատակ է հետապնդում հասարակության հնարավորինս քիչ շերտերի հասու դարձնել Արմենիայի ,,Սուր անկյուն,, եւ ,,Պոստ ֆակտում,,հետաքննական հաղորդումները, որոնք վերջերս թեժացել են՝կոռուպցիայի դեմ պայքարը համոզիչ դարձնելու եւ դոնոր կազմակերպություններից ավելի մեծ աջակցություն ստանալու նպատակով․եւ ուրեմն՝այդ պայքարը ,,թող,, ,,դրսի,, աչքի համար նկատելի լինի, իսկ Չիբուխլուն ու Սեւանը եթե ուզում են դիտեն՝ուրեմն թող կաբելայինից դուրս գան, դառնան թվային ցանցի բաժանորդ կամ՝2 հազար դրամանոց կաբելայինի փոխարեն ավելի ,,թանկանոց,, փաթեթների մեջ մտնեն՝6-8 հազար դրամանոց։Սա ամենաիսկական հեռուստատեսային մաֆիա է՝ժողովրդի շահերն անտեսող, ինչպես նաեւ բարոյական ապտակ՝ուղղված հեռուստադիտողին եւ արհամարհանք՝իր իսկ լսարանի հանդեպ, նաեւ՝ունկնդիրներին ընտրելու խտրականություն։Հիշեցնենք, որ Արմենիայով է հեռարձակվում նաեւ ,,Ամերիկայի ձայնը", որ անգամ սովետական տարիներին,ինչպես նաեւ՝90-ականներին ռադիոընդունիչներով էլ էր հասանելի։Ի դեպ, տարիներ առաջ էլ Արմենիայի ,,Սուր անկյունն,, էր երբեմն Վանաձորում արգելափակվում այն ժամանակ, երբ անոնսում նշվում էր, որ Վանաձորին վերաբերվող քննադատական նյութ է հեռարձակվելու/բնականաբար, դա կարող էր բխել տեղական նախորդ իշխանությունների շահերից,իսկ թե ում շահերից էր բխում այն, երբ եվրոպական որոշ երկրների ֆուտբոլային առաջնությունների խաղերի հեռարձակումն էր արգելվում մարզերում՝դժվար է ասել/։

Դե ինչ, այսօր ,,Արմենիա,,-ն է արգելվում կաբելայինով, վաղն էլ հերթը կհասնի մյուս ՝հաջորդ դիտողական ալիքին, եւ մի օր էլ հայկական բոլոր ալիքները կաբելայինից կանհետանան ու ցանցը կտնօրինվի ռուսաստանյան ալիքներով եւ որպես ,,բոնուս,,՝Եվրանյուսի լուրերով։ Հետաքրքիր է, փոխանակ ,,Արմենիան,, ինքը շահագրգիռ լինի, որ իր ալիքը շատ դիտողներ ունենա, ,,կլիենտ,, է փախցնում։Չէ՞ որ հազիվ թե մարդիկ 40 ալիք ունեցող կաբելայինից հրաժարվեն ու նախընտրեն 9 ալիքանոց թվայինը՝հանուն հայկական մեկ հեռուստաալիքի։Հնարավոր է, սա Արմենիայի հերթական ակցիան է՝պարզելու հեռուստաալիքի դիտողականության աստիճանը եւ այն, թե որքանով է հեռուստադիտողը մտահոգված՝այդ ալիքի անհետացմամբ։Ի դեպ, վերջերս էլ այդ հեռուստաալիքը ցերեկային ժամերին էր անհետանում եթերից եւ հայտնվում էր ,,ազդանշան չկա,, անգլերեն գրությունը։

 ․․․Ակամա հիշում եմ հումորային,,Վիտամին,, ակումբի մի համար, երբ հերոս Վադիմ Գռփունին ասում էր,,ժողովրդի ձեռը  փող է հայտնվել, ո՞նց անենք, ի՞նչ օրենք ընդունենք, որ էդ փողը վերկալենք․ձեռները մնաց՝անկապ ծախսելու են,,։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

ԱԻՆ մարզային կառույցները մեքենա-վերելակներ չունե՞ն․․․այ քեզ բա՜ն․․․

Ուրեմն ինչ է ստացվում․ծառերն էտելու նպատակով՝շարժական մեքենա-վերելակներ կան/երեւի թե՝համայնքապատկան,քանիցս ենք տեսել փողոցներում ծառերի էտում-հատում կատարելիս/, շենքերի փակ պատշգամբների քարերը փոխելու նպատակով էլ կան/երեւի թե՝շինարարական կազմակերպությունների կամ մասնավոր անձանց պատկանող ու վարձույթով տրվող/, բայց արտակարգ իրավիճակների մարզային կառույցը, ի տարբերություն մայրաքաղաքի,պարզվում է, նման մեքենաներ չունի ու ընդամենը՝մի նեղ- բարակ աստիճանի/որն էլ շենքերի երրորդ հարկ չի հասնում/ ու ,,կասկադյորների,, ամուր բազուկների հույսին է․․․այ քեզ բա՜ն․․․․

․․․Մեր բնակարանի դռան 2 փականներից մեկը, որ նախատեսված էր ,,ներքին,, օգտագործման համար, ու հազվադեպ էր դրսից օգտագործվում, հոկտեմբերի 28-ին անսպասելիորեն փակվել էր այն ժամանակ, երբ մենք տանը չէինք, ու այդ չօգտագործվող փականի ներսից փակվելը խոչընդոտել էր մյուս՝դրսի օգտագործման համար նախատեսված փականի գործունեությանը, եւ դուռը դրսից չէր բացվում։Արտակարդ դեպք, որ մեկ էլ 40 տարի առաջ էր եղել, ու հարցը կարգավորվեց՝ հարեւանի տան պատշգամբից շատ զգուշորեն՝մի երեխայի ներս մտցնելով։Ու հիմա դրա համար ի՞նչ էր պետք՝ընդամենը շարժական մեքենա-վերելակ, որ կմոտեցնեին սենյակի կամ պատշգամբի լուսամուտին ու բնակարան մտնելով/կամ ապակին ջարդելու կամ՝լուսամուտը կամ դուռը հրել-բացելու միջոցով/։Բայց՝զանգում ես 911 փրկարարական ծառայություն, ու մոտ մի քանի րոպե հարցաքննությունից հետո՝քեզ դուռ ջարդող մասնավոր վարպետի դուռն են ցույց տալիս՝վերջինիս բջջայինի համարը տալով, նա էլ պայման է դնում, որ դռան փականը միայն ջարդելու համար կպահանջվի 5-10հազար դրամ։Միաժամանակ՝911-ը ահազանգը չի համարում ,,արտակարգ", պատճառաբանելով, որ իրենց հրահանգավորման համաձայն՝արտակարգ է համարվում, եթե ներսում հնարավոր մեռած մարդ կա կամ օգնության կարիք ունեցող ու բնակարանի ներսում փակված տատիկ, իսկ որ կարող է ներսում սանհանգույցի, լոգարանի վթար լինի,ու ողջ շենքը ջրատար լինի,դա ,,արտակարգ,, չի համարվում, այնպես, ինչպես արտակարգ չի համարվում այն, որ անձրեւ օրով, մթնող օրով՝մարդիկ գտնվում են բաց երկնքի տակ/էս երկրում էնքան մարդ կա՝անօթեւան ու դրսում գիշերող․մեկ-երկու դրսում մնացածով ավել՝պակաս․․․/։Դուռ ջարդող վարպետի պատասխանը 911-ին փոխանցելուց հետո՝հիմա էլ տվեցին ինչ-որ 113 հեռախոսահամար, որ զանգող հեռախոսահամարին՝մեր հարցով շահագրգիռ անձի պատկանող, լավագույնս ,,քցում,, արեց 500դրամի չափով, եւ արդեն րոպեների էլ, լիցքավորման էլ լիմիտները վերջանում էին, իսկ հեռախոսի լիցքավորիչը գտնվում էր տանը։Ի վերջո, որպես այլընտրանքային տարբերակ/բացի մտքումդ ասված ,,թու՝ձեր մարդ ասողին,, ու ,,էս ինչ երկիր է,, ասելը/, ընտրվեց բարեկամի տանը գիշերելը, մինչեւ ,,լույսը կգա՝բարին հետը։Մի կլորիկ 800դրամ էլ գյուղ տանող տաքսին ,,բռնեց,,․․․ու էսպես ,,քցում արված,, ու ,,դիլխոր,,՝մի մղձավանջային գիշեր լուսացրինք/թեպետ՝բարեկամներս ջերմ ընդունելության արժանացրին ու մխիթարեցին․,,Ձեր դուռը որ չփակվեր, դուք մեր տուն եկողը չէիք/։

Հաջորդ օրն արդեն հեռախոսային բանակցությունները/որին արդեն մեր ահազանգով ներգրավվեցին նաեւ մայրաքաղաքային  շահագրգիռ ,,ուժեր,,/ տեղափոխվեցին ուղիղ ԱԻՆ մարզային գրասենյակ, եւ մոտ կես ժամ անց, ի վերջո, խոստացան փրկարար ջոկատ ուղարկել, որից բացի՝պետք է մի ոստիկանության ներկայացուցիչ էլ ժամաներ դեպքի վայր, որպեսզի գործողություններին օրինական տեսք տրվեր։Փրկարար ջոկատը ժամանեց, տեղում ուսումնասիրելով իրավիճակը եւ զարմանալով, որ ահազանգը նախորդ օրվանից է։Միաժամանկ զարմացան եւ չկարողացան հասկանալ, թե այդ ինչ 113 հեռախոսահամար են մեզ տվել, որն էլ հեռախոսին ,,քցում,, է արել։Ժամանել էր մի հսկայական ժամանակակից ավտոմեքենա, մի պատկառելի բրիգադ՝ մի նեղ-բարակ շարժասանդուղքով։Սկսվեցին դուռ բացելու տարբերակների որոնումները։

,,Նախ կփորձենք զամոկն զգուշությամբ բացել, եթե չստացվեց՝ուրեմն պետք է լուսամուտը ջարդվի,,-սա էր նախապայմանը։Որպես պահեստային տարբերակ էլ առաջարկվեց փականը մի թեթեւ կողքից բացել/բայց երբ այդտեղ գտնվող խմբի ղեկավարը առաջարկի հեղինակին հարցրեց, թե դրանից հետո ինքը կարող է՞ փականը նորոգել, ու վերջինս էլ բացասական պատասխան տվեց՝հետագա գործողությունների պատասխանատվությունը դնելով տանտերերի վրա, այդ տարբերակը չեզոքացվեց, ինչն առաջացրեց առաջարկի հեղինակիակնհայտ դժգոհությունը/,,Վայ հորս արեւ, արա․․․ես արդեն թողում եմ՝գնամ,,․ոնց որ՝հայտնի ֆիլմի Մուրադի կատաղելը/։Բարեբախտաբար, հրշեջ ծառայության 2-րդ փրկարար ջոկատի ղեկավար Արարատյանը ճիշտ կշռադատեց իրավիճակը եւ կարգադրեց երիտասարդ ու ճկուն ,,կասկադյորին,,՝շարժասանդուղի օգնությամբ պատշգամբից ներս մտնել, հավաստիանալով, որ լուսամուտը փակ չէ․հակառակ պարագայում, բնականաբար, պետք է ընտրվեր լուսամուտը ջարդելու տարբերակը։Այդ ընթացքում ժամանեց նաեւ ոստիկանության ներկայացուցիչը։Շարժասանդուղքի հնարավորության սահմաններում մագլցելով ու պատշգամբի ձողից կախվելով՝հմուտ կասկադյորը շատ արագ մուտք գործեց՝լուսամուտից/այնպիսի տպավորություն էր, թե Բեռլինի պատն են գրավում/,իսկ նրա գործողությունների ընթացքում՝վերեւի պատշգամբներից դիտող մեկը մտահոգություն հայտնեց,,Ապեր զգու՜յշ, էդ նարդիվանը կարող է չդիմանա,,․եւ չէր սխալվում․կասկադյորի ոտքերի տակ՝աստճանը մի փոքր ճկվեց, եւ կարող է վերջինիս օդ թռցնելով՝տապալեր, բայց՝օպերացիան հաջող ավարտվեց/եւ դուռը բացվեց առանց փականը կոտրելու, առանց լուսամուտը վնասելու/։

Ընդունում- հանձնման արարողության ժամանակ բոլորով միասին ուղեվորվեցին բնակարանի դռան մոտ, որտեղից օրվա իսկապես հերոսը դուրս գալով՝հայտարարեց․,,Դե հիմա նայեք-տեսեք հո բան չի կորել,,։,,Չէ, չէ, ոչ մի բան էլ չի կորել,,-վստահաբար ասացի, իսկ ոստիկանության ներկայացուցիչն շտապեց ահազանգի հեղինակի անձնագիրը լուսանկարել։Թվում էր, թե դրանով ամեն ինչ ավարտվեց․բայց՝հաջորդ օրը ոստիկանությունից հրավիրում են այդ ամեն ինչի մասին բացատրություն տալու եւ գրավոր հավաստելու առ այն, որ տանից ոչինչ չի կորել։Մնում էր՝հայտնի ֆիլմի Գարսեւանի նման ասեիր՝,,Այ մարդ ասինք չէ էլի նե՜տ․․․,,։Այդ պահանջն էլ բավարարվեց։

․․․Երբ 911 ծառայություն այցելության ժամանակ մեր հետ բանակցող աշխատակցին ասացի, որ Ռուսաստանում նման դեպքերում շատ շտապ գալիս են ու լուսամուտը բացում՝շարժավերելակի օգնությամբ, հեգնանքով ասաց․,,Է հա Ամերիկայում էլ կարող է վեռտալյոտով են գալիս,,։

Հիմա եթե դեպքը պատահեր որեւէ բարձրաստիճան պաշտոնյայի կամ փողատիրոջ հետ, կարող եք չկասկածել, հարցը կես ժամում կկարգավորվեր․ շարժական վերելակ էլ կճարվեր, ոստիկանության ներկայացուցչի անհրաժեշտություն էլ չէր լինի/ու դրա հետեւանքվ գործողություններն սկսելու երկարաձգում/, բայց քանի որ մեր երկրում ,,խոշոր խաղացողների,, համար այլ խաղի կանոններ են գործում, շարքային քաղաքացիների համար՝այլ, ուստի մարդիկ պարտադիր պետք է անցնեն տառապանքի ուղիներով, դեւ վերջում էլ գնան ոստիկանություն՝բացատրություն տալու․որպես օրինապաշտ քաղաքացի։Մեռնեմ օրենքին։Բա ի՞նչ․․․

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, Վանաձոր,ազատ լրագրող, բլոգեր

Մտավորական էլ կա, ,,մտավորական,, էլ

Համակարգչային բարձր որակավորում ունեցող, գիտամշակութային համակարգում աշխատող մարդը, ում խոսքը՝հասարակությանը հուզող մի հարցի առնչությամբ մեջբերելիս վերջինիս ներկայացրել էի որպես մտավորական, այդ առթիվ դժգոհել էր, ասելով, որ ինքն իրեն մտավորական համարել չի ցանկանում․սա՝մի քանի տարի առաջ էր։Երեկ էլ պարզվեց, որ 9 տարվա լրագրողը չի իրեն  մտավորական համարում՝իմ բնութագրմանն ի պատասխան։Հարց է ծագում․բա ո՞վ է մտավորականն  այս երկրում․սերիալային դեասաննե՞րը՝մեկը մեկից տափակ ու անհամ, հումորայինի անվան տակ մատուցվող սերիալներում նկարահանվող ու սերիալից սերիալ վազվզող, տարատեսակ ,,մեյմունություններ,, անող, թե՞ մտավորականը մականունավոր պատգամավորները կամ ավագանիներն են/որոնցից մեկն իր մոր տարիքի կնոջն ու երկարամյա մանկավարժին, հարգված մարդուն Եեւանի ավագանու նիստում ,,մեծարել, էր ,,արա,, դիմելաձեւով․․․/։Չգիտես ինչու՝ոմանց կարծիքով մտավորականը բեղ-մորուքի մեջ կորած, ,,քերթողահոր,,  տեսքով գրասեղանի վրա կքած, փետրավոր գրիչը ձեռքին մարդն է, որ մտածում է, թե էլ ինչ ,,բստրի", որ մարդկանց աչքում չկորցնի ,,մտավորականի,, իմիջը, բայց՝համառորեն գլխում որեւէ միտք չի ծնվում, որովհետեւ շատ նստելուց լճացել է։

Մտավորականը նա է, ով ոչ միայն մտահոգ է հասարակության խնդիրներով, այլեւ մշտապես բարձրաձայնում է այն՝չվախենալով դիրքից կամ աշխատանքը կորցնելուց, այլեւայլ հնարավոր ճնշումներից․․․

Մտավորականը կիրթ, խելացի, բազմակողմանի զարգացած ու կարդացած անձն է՝ ստեղծագործող, գրող․․․

Մտավորական կարող են համարվել նաեւ լրագրողները, եթե ,,լուր գրողի,, մակարդակից փորձում են մի քիչ վեր բարձրանալ ու նաեւ վերլուծություններ ու դատողություններ անել, եթե իրենց խղճին դեմ չեն գնում՝կեղտոտ պատվեր կատարելով եւ իրականությանը չհամապատասխանող նյութեր գրելով, եթե նրանց համար լրագրությունը ,,ցեխավիկություն,, չի կամ ,,կոշիկի գործ", ,,գռդոնչիություն,, կամ՝ փողատեր կամ գովազդ ,,կպցնելու,, միջոց/ցավոք, այս կարգի լրագրողները երեվի թե հարյուրավորներ կլինեն, ու ցավոք, այսօր ,,մտավորական,, համարվողների մի զգալի մաը՝պետական համակարգում աշխատող, բացարձակապես անտարբեր է հասարակության խնդիրների հանդեպ,թեպետ՝նեղ շրջանակներում սիրում են դարդակալած ասել՝,,Երկիրս երկիր չէ", բայց իրենց մատը մատին էլ չեն խփում՝երկիրը երկիր դարձնելու համար/։

Մտավորականն՝իր կոչմանը հավատարիմ մանկավարժն է, եթե իր սաներին չի նայում որպես եկամտի աղբյուր։

Մտավորականը բժիշկն է, եթե զբաղվում է գիտական աշխատանքով կամ հասարակական գործունեոթւյամբ։Ցանկը կարեի է էլի շարունակել։Բայց այ՝հաստատ մտավորական չենք կարող համարել համայնքի ավագանու այն անդամին, ում համար այդ հասարակական պաշտոնը միջոց է, որ հարմար գնով հողատարածք ձեռք բերի կամ՝հարմար գործ ,,բռնի,,՝ինչ-որ մեկի բիզնեսին աջակցելու նպատակով հարմար որոշումներ ավագանու նիստում ,,անցկացնելու,, համար։

Վատն այն է, որ վերջին 18 տարիների ընթացքում ,,մտավորական,, բառը լավագույնս վարկաբեկվել է,եւ այդ բառի տակ հաճախ հասկանում են իշխանությանն ստորագույն ծառայություններ մատուցող եւ քծնանքի աննախադեպ դրսեւորումներով հանդես եկող պալատական անձ։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, Վանաձոր,ազատ լրագրող, բլոգեր

Hyuman wrights watch եւ Freedom House միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպություններին

                                          ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ

1995թվից հանդես եմ գալիս որպես լրագրող, թղթակցել եմ հայաստանյան մի շարք առաջատար թերթերի՝հաստիքային, պայմանագրային, հոնորարային կարգով եւ կամ՝ստվերային վարձատրությամբ/ինչն ընդունված աշխատաոճ է հայաստանյան մասնավոր թերթերում/, ինպես նաեւ՝հասարակական հիմունքներով/ քաղաքացիական նախաձեռնության կարգով/։

1998թվի մայիսին, ՀՀ իշխանափոխությունից մի քանի ամիս անց/երբ ՀՀ առաջին նախագահը հրաժարական տվեց ու երկիրն անցավ Երկրապահա-ՀՀԿ-ական ուժերի ձեռքը/, ստիպված էի ,,սեփական դիմումի համաձայն,, ազատվել Վանաձորի մանկավարժական ինստիտուտի գրադարանի մատենագետի աշխատանքից/ որտեղ աշխատում էի 1994թվից/՝ինստիտուտի նախկին ռեկտորի ու գրադարանի նախկին վարիչի դրդմամբ։Այդ մասին մանրամասն գրել եմ ,,Ինչպես ես դարձա լրագրող եւ դրա հետեւանքները,, հուշագրության մեջ՝2012թվի հունվարին, սույն բլոգում/։Ի դեպ, դեռեւս 2002թվին ԱՄՆ ՄԶԳ ներկայացուցչի հետ վանաձորյան ԶԼՄ-ների հանդիպման ընթացքում այդ մասին նշել եմ, իսկ հանդիպման մասին գրվել է ,,Առավոտ,, թերթի 2002թվի ապրիլի 23-ի,,Հանուն ժողովրդավարության եւ ազատ մամուլի,, հոդվածում։2011թվին, նպաակահարմար չգտնելով շարունակել համագործակցությունս հայաստանյան մամուլի հետ/համոզվելով, որ այն կիսաազատ է՝ինչը քանիցս հավաստել են նաեւ Ձեր կազմակերպություններն՝իրենց զեկույցներում/, ստիպված էի հանդես գալ որպես բլոգեր՝ստեղծելով AZAT ANKAKH բլոգը.հետագայում՝2013վին՝,,Լրագրողական նոթեր,, եւ 2016թվին՝պատմաքաղաքական բլոգները։

6 տարվա բլոգային գործունեության ընթացքում 2 անգամ արգելափակվել է AZAT ANKAKH բլոգը, մի քանի անգամ՝ֆեյսբուքյան էջս, իմ կողմից ստեղծված ,,Սփյուռքահայեր,, խումբը, իսկ վերջին մեկ ամսվա ընթացքում 2 անգամ արգելափակվել են ֆեյսբուքյան 2 հրապարակումներս՝,,Ծովից ծով Հայաստան՝առանց նախագահական համկարգի՞, վարչապետական կառավարմա՞մբ,, եւ ,,Կյանքի էլիքսիր խմեք եւ դիմացեք մինչեւ 2040թիվը,, հոդվածները։Ովքե՞ր եւ ի՞նչ իրավունքով են արգելափակում քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների, լրագրողների էջերը/քանիցս էլ ականատես եմ եղել այլ օգտատերերի կամ կայքերի առանձին հրապարակումների արգելափակման դեպքերի/։Ո՞վ է իրավունք տվել լրագրողի կամ բլոգերի աշխատանքը ջուրը լցնել՝ժամանակի անտեղի կորուստ ու բարոյական վնաս հասցնելով․առավել դատապարտելի ու անմարդկային է,երբ արգելափակվում է իր անձնական միջոցների ու խնայողություների հաշվին  բլոգային գործունեություն ծավալող լրագրողի/տվյալ դեպքում՝իմ/ աշխատանքը, որի պարագայում ակամա հիշում ես ,,Մենք ենք, մեր սարերը,, ֆիլմի հերոսի խոսքերը․,,Մեր պետությունը բժշկին քիչ է վճարում, ուսուցչին քիչ է վճարում, հովվին քիչ է վճարում, որպեսզի խնայված միջոցներով էս երկիրը երկր սարքի, իսկ դու գողանում ես այդ խնայված միջոցները՝սերմացու գողացող մկան պես,,։Տվյալ դեպքում՝բլոգերի աշխատանքն են ջուրը թափում ու խնայված միջոցները գողանում՝հակաժողովրդավարական ուժերը/պետություն ներկայացնող/։Ինչպե՞ս կարելի է արգելափակել ազատ խոսքը, լրագրողական կամ բլոգային նյութը, եթե այն պետական կամ ռազմական գաղտնիք չի պարունակում, ռասիզմ ու կրոնական ատելություն չի քարոզում, հայհոյախոսություն չի պարունակում։Սրան հակառակ՝համացանցում հայհոյախոսական նյութերը երբեւէ չեն արգելափակվում․առավել դատապարտելի է այն, որ այդօրինակ նյութերի հեղինակները լրատվական դաշտի կարկառուն ներկայացուցիչ էլ են լինում եւ օգտվում ժողովրդավարության զարգացմանն ուղղված դրամաշնորհային ծրագրերից։Սրանից կարելի՞ է եզրակացնել, որ ՀՀ կառավարողները հայհոյանքից չեն ազդվում, բայց քննադատության տարածումից վախենում են։Մինչեւ ե՞բր են նման երեւույթները շարունակվելու մի երկրում,  որի կարկառուն լիդերներն անվերջ փորձում են համոզել, թե երկիրը բռնել է ժողովրդավարության ուղին, ու մինչեւ ե՞րբ են տեղեկատվության ազատության հարցերով զբաղվելու կոչված կամակերպությունները դա չտեսնելու տալու, երբեւէ բացատրություն չտալով, թե ի՞նչ իրավունքով են արգելափակվում հայաստայան կայքերի կամ բլոգների որոշ հրապարակումներ, ինչու՞ են ,,մթնեցվում,, կամ դարձվում անհասանելի։Ի՞նչ իրավունքով են իշխանությունները ժողովրդավարության զարգացմանն ուղղված ,,դրսի,, դրամաշնորհային ծրագրերից օգտվում, եթե պարբերաբար ականատես ենք լինում խոսքի ազատության բացահայտ ոտնահարումների՝համացանցային տիրույթում։Նկատի ունենալով, որ նման պայմաններում դժվար իրագործելի է լրագրողական 22-ամյա գործունեությունը շարունակել Հայաստանում՝պարբերաբար սպառելով անձնական խնայողական ռեսուրսները՝համացանցային մամուլի զարգացմանն ուղղված/առավել եւս, որ պետական համակարգում էլ ընդդիմախոս մտավորականը, քաղաքացիական ակտիվիստը չի կարող աշխատել՝լինելով ներկայիս իշխանության եւ նրա իրավանախորդների բազմամյա քննադատն ու ընդդիմախոսը, ստիպված եմ քաղաքական ապաստան փնտրել Հայաստանից դուրս․հակառակ պարագայում՝այս երկրում վերջնականապես վտանգված է իմ եւ ընտանիքիս ֆիզիկական գոյությունն անգամ, ուր մնաց՝լրագրողական-բլոգերային անխափան գործունեությունը։

․․․Պարտադիր չէ, որ լրագրողներին, գաղափարական հակառակորդներին լռեցնելու փորձ անեն ֆիզիկական բռնության ենթարկելով․կան նաեւ այլ՝առավել ,,անշառ,, տարբերակներ․օրինակ՝սոցիալական ճնշումները/եկամտից զրկելը, աշխատանքային պայմաններն ու միջավայրն անտանելի դարձնելը, սոցիալական տեռորը, բարոյահոգեբանական ճնշումները տվյալ անձի կան նրա հարազատների նկատմամբ։Իմ եւ իմ ընտանիքի նկատմամբ որպես պայքարի ձեւ՝հենց այս վերջին տարբերակն է ընտրվել․սոցիալական ճնշում/։Ցավոք, լրագրողներին, ընդդիմախոսներին  ճնշելու այս ձեւը երբեւէ չի արտացոլվում խոսքի ազատության պաշտպանության, լրագրողների իրավունքների հարցերով զբաղվող հայաստանյան կազմակերպությունների հաշվետվություններում, որոնց եւս վերջին 15 տարում տեղեկացրել եմ իմ եւ իմ ընտանիքի, լրագրողական գործունեությանս նկատմամբ իրականացվող խոչընդոտների մասին։Այս 19 տարիների ընթացքում իմ եւ իմ ընտանիքի դեմ պայքարը մերթ թեժացել է, մերթ՝ թուլացել․դա կախված է եղել իմ նյութերի ուղղվածությունից ու քննադատության աստիճանից՝առ իշխանությունները, եւ, որպես կանոն, վերջիններիս համար տհաճ թեմա պարունակող յուրաքանչյուր հոդված կամ տեղեկատվություն՝իր տհաճ հետեւանքներն է ունեցել ինձ համար։Իսկ առհասարակ՝վերջին 26 տարիներին, ստացվում էր այնպես, որ մեկ հորս էին աշխատանքից ազատում, մեկ՝ինձ։1989թվից սկսած, հայրս՝ԳեորգիՀովսեփյանը ստիպված է եղել իր աշխատանքային իրավունքների համար պայքար մղել տարբեր ատյաններում․միայն 1990-97թիվը կարելի էր համարել համեմատաբար խաղաղ շրջան, իսկ 1997թվից հետո արդեն վերջինիս պայքարը հիմնականում դատաիրավական համակարգում էր․2 անգամ վերականգնվել է, 2 անգամ՝կրկին ազատվել աշխատանքից՝հիմնարկի ,,օպտիմալացման,, պատճառաբանությամբ եւ ,,կենսաթոշակի իրավունք ձեռք բերելու,, հիմնավորմամբ։ Այդ երկարատեւ պայքարը հանգեցրեց նրան, որ տարիների ընթացքում ու սոցիալական ծանր պայմանների արդյունքում քայքայելով նյարդերն ու առղջությունը, պարբերաբար ճանապարհային դժվարություններ կրելով Վանաձոր-Երեւան դատարանների ու նախարարությունների ճանապարհին, 2013թվին մահվան դուռը հասավ։Սոցիալական ծանր պայմանների ու ներքաղաքական իրավիճակի զոհ կարելի է համարել նաեւ մորս, որ ավելի վաղ կնքեց մահկանացուն՝2009թվին, երրորդ կաթվածն ստանալու արդյունքում/թերեւս՝չդիմանալով իր ընտանիքի նկատմամբ իրականացվող սոցիալական տեռորին ու ծնողական բազում երազանքների անկատար մնալու վշտին/։Այս ամենի պատասխանատվությունն ընկնում է իշխանությունների խղճին, իսկ դրա համար, ցավոք, Հայաստանում ոչ ոք դեռ չի պատժվել, քանի որ չկա բարոյական վնասի հատուցում։Ցավով պետք է արձանագրեմ, որ Հայաստանում շարունակաբար մաքառելու դեպքում՝ստեղծված իրավիճակը կարող է հանգեցնել նրան, որ հայտնվեմ խոսքի ազատության զոհերի ցուցակում/եվ, քանի որ այն կարող է որեւէ տեղ չֆիքսվել, ուստի որոշեցի այս ամենը հանձնել համացանցին/։Այժմ հայտնվել եմ լրատվական դաշտի կամ քաղաքացիական հասարակության կամիկաձեի կարգավիճակում՝իշխանության կողմից վերահսկվող կամ նրանց հետ սերտաճած քրեաօլօգարխիկ համակարգից ֆինանսավորվող կիսաազատ մամուլի հետ համագործակցությունս անիմաստ համարելով/քանի որ այդ առումով տառապանքս փորձ ունի/, եւ հանդես գալով որպես բլոգեր։Դրա հետեւանքով ստեղծված սոցիալական ճնշումների հսկայական բեռը դամոկլյան սրի նման տարիներ շարունակ կախված է մեր ընտանիքի գլխին՝տեղական իշխանիկների ձեռքին հզոր ,,հաղթաթուղթ,, լինելով, իսկ դրան զուգահեռ՝իշխանությանն ընդդիմախոս լրագրողն ու նրա՝իշխանության համար ոչ հաճո քաղաքացիական ակտվիստ հարազատը՝բարձրագույն կրթությամբ ու երկարատեւ աշխատանքային ստաժով, դրական բնութագրերով՝սովետական տարիներին տրված, փաստորեն, նորանկախ Հայաստանում պարբերաբար զրկվել են աշխատանքի իրավունքից, իսկ երրորդ անդամն էլ՝նույնպես բարձրագույն կրթությամբ, առհասարակ հնարավորություն չի ունեցել իր ընդունակություններին համապատասխան աշխատանքով զբաղվելու՝դառնալով քավության նոխազ ու հնարավորություն չունենալով անգամ կազմակերպել իր անձնական կյանքը։Ստեղծված իրավիճակի պատճառով ստիպված ենք եղել պարբերաբար ձերբազատվել տարիների ընթացքում ձեռք բերած առձեռն խնայողություններից, գույքից ու արժեքավոր իրերից, նվերներից՝դրանք շուկայական արժեքից ցածր գներով ստիպված լինել վաճառքի դնել՝որպես գոյության միջոց/այդ ընթացքում հնարավորություն ունենալով շփվել տարբեր ոլորտներում առեւտրային-միջնորդական գործունեություն ծավալող  անհատ-ձեռներեցների հետ՝ուսումնասիրելով ոսկու, արծաթի ու գունավոր մետաղների շուկան ու դրանցում առկա կոռուպցիոն ռիսկերը/։Թե որքանով կարող է շարունակվել այս օրհասական վիճակը՝կախված է ճակատագրից ու հանգամանքներից, բայց ոչ՝իշխանության բարի կամքի դրսեւորումից, որոնց պահուստային ֆոնդերում շարունակում են պտտվել իմ ընտանիքի բոլոր անդամների/այդ թվում՝մահացած ծնողներիս/ ԽՍՀՄ ավանդներն ու դրանց տոկոսադրույքները, որոնց վերադարձի դեպքում միգուցե հնարավոր լիներ հեռանալ երկրից կամ սոցիալական օրհասական վիճակը շտկել։Բայց, անգամ երկրից հեռանալը մեծ խնդիր է ոչ միայն ճանապարհածախսի հետ կապված, այլեւ՝այն պատճառով, որ անհրաժեշտ կլինի մինչ այդ կարգի բերել 28 տարի չվերանորոգված բնակարանը, որպեսզի այն հնարավոր լինի ապահով վիճակում լքել, քանի որ կիսավթարային վիճակում գտնվող ջրատար համակարգն ամեն րոպե կարող է աղետալի հետեւանքներ առաջացնել, իսկ համատիրությունում տարիներ շարունակ գոյացած պարտքը՝տարիների տոկոսադրույքներով/որի հիմնավոր կամ անհիմն լինելը դեռ մի առանձին ուսումնասիրության կարիք ունի/հնարավորություն չի տալիս կենցաղային պարբերական խնդիրների հարցերով դիմել համատիրությանը։

Այժմ իշխանությունները թերեւս համբերությամբ ու մեծագույն ,,ախորժակով,, սպասում են մեր՝արդեն փոքրաթիվ ընտանիքի վերջին մոհիկանների սոցիալական վերջնական ոչնչացմանն ու կործանմանը, հուսալով, որ այն դաս կլինի նրանց համար, ովքեր կհանդգնեն կանգնել իրենց ճանապարհին։Սույն նամակը ներկայացնում եմ ձեզ՝կցելու Հայաստանում մարդու իրավունքների եւ ժողովրդավարական արժեքների ու սկզբունքների խախտումների վերաբերյալ  ունեցած այլեւայլ փաստերի, որոնց հիման վրա ձեր կազմակերպությունները քանիցս նշել են, որ Հայաստանը կիսաավտորիտար պետություն է, իսկ մամուլն էլ՝կիսաազատ։Հուսով եմ, նամակս Ձեզ կհասնի նաեւ թարգմանված տարբերակով նրանց կողմից, ովքեր շահագրգիռ են Հայաստանում մարդու իրավունքների խախտումներին առնչվող հարցերը պարբերաբար ջրի երես հանելու։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող,բլոգեր, 

25․09․2017թ․

e-mail:gayanehovsepyan91@gmail.com

gayane1960@gmail.com

hovsepyan_60@mail.ru

Համացանցային գործունեությունս 6 տարեկան է

․․․Հուլիսի 11-ից համացանցային գործունեությունս դարձավ 6 տարեկան․պարզապես՝ստեղծագործական զբաղվածությունս ու ներքաղաքական թեմաներին առավել հաճախ անդրադառնալու պատճառները հնարավորություն չէին տալիս այդ մասին ավելի վաղ գրեմ ու ամփոփեմ վերջին 6 տարիների գործունեությունս․․․

Որպեսզի իմ 6 տարվա անկախ բլոգերային, լրագրողական-գրական գործունեությանս ետեւում որեւէ քաղաքական ուժի ,,ականջները,, չփնտրեն, տեղեկացնեմ, որ իմ ստեղծագործական անկախ գործունեությունն իրականացվում է բացառապես իմ անձնական-ընտանեկան տարիների խնայողությունների, նվիրատվությունների եւ բարի կամեցողների շնորհիվ, քանի որ այս երկրում ազատ-անկախ լրագրությունը, եթե չի բխում իշխանության կամ կլանների շահերից, դրամաշնորհային ծրագրերի մեջ տեղավորելը, թերեւս, հատուկ ընդունակություններ է պահանջում/այլ կերպ՝,,գրանտ կպցնելու,, ունակություն, որին դժբախտաբար թե բարեբախտաբար՝չեմ տիրապետում/։Բարեբախտաբար, այս 6 տարվա ընթացքում մոտ 3 տարի, համացանցային գործունեությունս եւ ուակություններս զարգացրի՝շնորհիվ նաեւ ինտերնետային մատչելի եւ անգամ՝կանանց համար կիսով չափ զեղչով ծառայություններ մատուցող մի գրասենյակի շնորհիվ․/ու մեծապես գնահատում եմ այդ գրասենյակի դերը՝ազատ մամուլի զարգացման գործում/․ցավոք, այդ գրասենյակը 1 տարի առաջ լուծարվեց՝գործունեության տեսակը փոխելով, որի արդյունքում, թե հոսանքի թանկացման հետեանքով՝մյուս ծառայություններն իրենց գները բարձրացրին։Այլ կերպ՝Հայաստանում ազատ, համացանցային -բլոգային գործունեության համար բոլոր անբարենպաստ պայմանները կան՝հատկապես մայրաքաղաքից դուրս։Դե իսկ իշխանության ենթահպատակ կառույցներից սնվող մտավորականությունը լիուլի հնարավորություններ ունի իր պետական առնվազն նորմալ աշխատավարձով/,,էլի բան է,,՝չեղածի դիմաց/, կողքից ,,կցմցած,, դրամաշնորհային ծրագրերով զբաղվել նաեւ  գրական-ստեղծագործական աշխատանքով եւ աշխարհին ներկայանալ որպես ,,անմրցակից,, ու գիտունների գիտուն/անկախ նրանից, թե ինչ է ,,քերթում,, կամ կերտում/՝նաեւ որոշակի շահույթ հետապնդելով։Վերջիններիս ոմանք կոչում են իշխանության ,,տաշտից,, սնվողներ․ դա միայն ես չէ, որ ասում եմ ու նորություն էլ չէ, անգամ իրենք են իրենց խոստովանում՝նեղ շրջանակներում․մի անգամ իշխանական ոլորտում աշխատող մեկը զրույցի ընթացքում անկեղծանալով՝ասաց․,,Էնքան մտել ենք, որ էլ մտնելու տեղ չկա, ուրիշ մտնողի տեղ էլ չկա,,/։Ի դեպ, մտորելու տեղիք է տալիս ԱԺ պատգամավորերից մեկի այն հայտարարությունը, որ պետբյուջեից հատկացումներ են արվում իշխանական ,,ֆեյքերի,, կամ օգտատերերի․դե որ ամբիոնից հայտարարում էր, ուրեմն մի բան գիտեր այդ ընդդիմախոս պատգամավորուհին, որ նախկինում լրագրող է եղել/։Հո օդից չէ՞ր վերցրել փաստերը։

6 տարվա բլոգերային գործունեության ընթացքում ստեղծել եմ 3 բլոգ /AZAT ANKAKH, Լրագրողական նոթեր, Պատմաքաղաքական բլոգ /, մի քանի ֆեյսբուքյան խմբեր /,,Սփյուռքահայեր", ,,Գրական-երաժշտական աշխարհ", Հայկական պետություն", ,,Մարդ եւ օրենք", ,,Մարդու իրավունքները Վանաձորում", "Կիրովական", ,,Ձորագէս,,/։2014թվի տարեվերջից՝լրագրողական գործունեության հետ սկսեցի համադրել գրական աշխարհը․իսկ ավելի կոնկրետ՝պոեզիան/3 տարվա ընթացքում հասցրի գրել ավելի քան 70 բանաստեղծություններ՝դրանք զետեղելով ,,Լրագրողական նոթեր,, բլոգիս ,,Ես եւ իմ պոեզիան,, էջում․մի քանիսը գտնվում են անտիպ նյութերիս արխիվում/։Ձեռք եմ բերել համախոհներ Հայաստանում եւ սփյուռքում, որոնցից մի քանիսի հանդեպ անգամ հարազատական զգացումներ ունեմ, գտել երբեմնի կորած ծանոթ-համերկրացիների թե ֆեյսբուք եւ թե Օդնիկլասնիկի ցանցերով․․․/։Ուրախ եմ, որ իմ գործունեության ընթացքում կարողացել եմ համախմբել ինտերնետային տիրույթում՝քաղաքացիական հասարակության համար շահագրգիռ մարդկանց, անհատների՝անկախ նրանց բնակության վայրից կամ կուսակցական պատկանելությունից, ուրախ եմ, երբ որոշ հրապարակումների արդյունքում ժողովրդանպաստ փոփոխություններ են տեղի ունեցել, հակառակն ապացուցելով այն մարդկանց,որ երբեմն ասում են՝,,Որ էդքան գրեցիք՝մե՞ջն ինչ կա, ո՞վ է բանի տեղ դնում,,։

,,Գեղ կանգնի՝գերան կկոտրի,,․համացանցը կարող է փրկել ու փոխել աշխարհը, եթե ամեն մեկն իր հնարավորության սահմաններում այն օգտագործի նպատակային, ու հանրությանն օգուտ գործունեություն ծավալի դրա միջոցով։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

Բաց նամակ ԱԺ պատգամավորներին, կառավարությանը

1988թ.Սպիտակի երկրաշարժից հետո Վանաձորում չկա մի շենք, որ  վթարային կամ կիսավթարային դարձած չլինի.դրանց մի մասը քանդեցին՝համարելով բնակության համար ոչ պիտանի, մի մասում մարդիկ շարունակեցին գոյատեւել՝28 տարի շարունակ:Եվ, քանի որ 2 տասնամյակ շարունակ կառավարությունն այդպես էլ մատը մատին չխփեց՝շենքերն ամրացնելու հարցում, ուստի ոմանք ձեռնամուխ եղան իրենց ուժերով իրենց բնակարաններում կապիտալ փոփոխություններ կատարել՝կամայական ձեւափոխություններով, իսկ դա, բնականաբար, թուլացնում է շենքի հիմքերը/մանավանդ, որ առաջին հարկերն էլ պարբերաբար ձեռքից ձեռք վաճառվելով՝մեկ այլ կարգի ,,ասպատակության,, էին ենթարկվում՝միջնապատերի քանդել-վերաձեւելու հետեւանքով/:Ով միջոցներ ուներ՝անգամ իր քարե պատշգամբի քարերն էր փոխում. ջրատար համակարգի ու սանհանգույցի կապիտալ խողովակները փոխում/առանց մասնագիտական թույլտվության ու առանց ճարտարապետական նորմերի պահպանման.բողոքողն ով էր.բողոքում էին եզակի դեպքերում, եթե այդ փոփոխություններն ուղղակիորեն ազդում էին իրենց բնակարանի վրա, ու դրա միակ ,,դրականն, այն էր լինում, որ համայնքի բյուջեն հարստանում էր՝ապօրինի կառույցը տուգանքի միջոցով ,,օրինականացնելու,, շնորհիվ, իսկ հետեւանքները՝որպես կանոն, մնում էին կամ՝ավելի ուշ իրենց զգացնել տալիս:Ով էլ միջոց չուներ՝ստիպված հարմարվում էր ,,վերեւ-ներքեւների,, կամայական փոփոխություններ հետեւանքով իր մոտ առաջացած ՝առաստաղի ճաքոց-կաթոցներին:Ճարնե՞րն ինչ:Ասելիքս ինչ է...

...Պարոնայք կառավարողներ, ԱԺ պատգամավորներ, ի վերջո բարի կամք դրսեւորեք, ու աղետի գոտու վթարային շենքերի բնակիչներին վերադարձրեք իրենց ԽՍՀՄ ավանդները/այդ թվում նաեւ՝ժառանգորդի իրավունքով/.բայց՝խելամիտ հաշվարկով, ավանդի ներդրման օրից սկսած՝տոկոսներն էլ հետը, ու որ չստացվի այնպես, որ մարդկանց հավաքած կահույքի կամ մեքենայի փողը հավասարեցվի ԱԺ պատգամավորի կամ նախարարի մեկ ամսվա աշխատավարձին:Այդ կերպ մարդիկ գոնե հնարավորություն կունենան վերեւ-ներքեւի բնակարանների կամայական ձեւափոխություների հետեւանքները վերացնեն, առնվազն դուռ-լուսամուտ փոխեն, հատակ ներկեն...Ինչքա՞ն կարելի է ձեւացնել, թե տեղյակ չեն մարդկանց խնդիրներին:Ամեն տարի նույն փողոցի վրա ասֆալտի փողեր լվանալու փոխարեն մի քիչ էլ մտածեք շարքային քաղաքացիների ամենօրյա խնդիրների մասին:Ի վերջո ինչքա՞ն կարելի է միջհարեւանային բախումների նպաստել կենցաղային հողի վրա.մեկը միջոցներ ունի՝ոչ միայն կապիտալ փոփոխություններ է կատարում, այլեւ՝ապօրինի ձեւափոխություններ ու միացումներ, մյուսը տարիներ շարունակ տուժում է այդ ապօրինության հետեւանքներից, բայց՝սոցիալական պաշտպանվածխութուն չունի, որ գոնե դրա հետեւանքները վերացնի:

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Վանաձոր,բլոգեր, ազատ լրագրող,

Եվ կրկին՝գրաքննություն

Այսօր, ներքաղաքական թեմաներով հերթական նյութից հետո՝ֆեյսբուքիս ,,նոթագրություններ,,բաժինը դարձավ մասնակի արգելափակված, անհնարին դարձնելով այնտեղ նյութի տեղադրումը։Դրա հետ միաժամանկ՝փորձ արվեց, որ ես կրկին փոխեմ իմ ֆեյսբուքի էջիս ,,պարոլը,,։Այժմ ֆեյսբուքում կարող եմ նյութ տեղադրել միայն ,,ստատուս,, բաժնում։Սա առաջին դեպքը չէ, երբ ֆեյսբուքիս նոթագրություններ բաժինն արգելափակվում է մասամբ կամ ամբողջությամբ՝պատճառաբանելով ,,չարաշահելու,, հանգամանքը։Ահա եւ ձեզ ,,ժողովրդավարություն,, ու համացանցի ,,ազատություն,,։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,ազատ լրագրող, բլոգեր, Վանաձոր

,,21-րդ դարի հառաչանքը,,

Բնակարանի սանհանգույցը վերանորոգել ցանկացող վանաձորցին հայտնվել է խաբեբաների ճիրաններում, ու մոտ մեկ տարի է՝փորձում է արդարությունը վերականգնել, իր կորցրած վնասն էլ՝ետ բերել, բայց դատաիրավական համակարգում բյուրոկրատական քաշքշուկներից բացի՝որեւէ արդյունքի չի հասնում ու բառացիորեն՝,,կոտրած տաշտակի առաջ,, է կանգնել։Ահա այդ մասին է ստորեւ ներկայացվող նամակը՝վանաձորցի թոշակառու, նախկին տնտեսագետ Ռաֆիկ Սահարյանի կողմից մեզ հանձնված, որ վերջինս վերնագրել է

                   21-ՐԴ ԴԱՐԻ ՀԱՌԱՉԱՆՔԸ

Վանաձոր քաղաքի Երեւանյան խճուղու 129 շենքը շահագործման է հանձնվել 31․05․1979թ․ սովետական կարգերի ժամանակ։Մարդիկ նոր բազմաբնակարան շենքերում բնակարան ստանալիս ձեւափոխում եւ վերանորոգում էին ամենքն իր կարողությամբ եւ ճաշակին համապատասխան, ես էլ էի բնակարանս որոշ ձեւափոխումների ենթարկել եւ վերանորոգել,սակայն 1988թվի դեկտեմբերյան երկրաշարժը չեղյալ դարձրեց ՀՀ հյուսիսային շրջաններում ապրող մարդկանց բնակարանների բարելավմանն ուղղված բոլոր ջանքերը։

Իմ բնակարանը, ճիշտ է, չէր ոչնչացել/շենքը չէր քանդվել/, սակայն վերակառուցման եւ վերանորոգման խիստ կարիք ուներ, որի կատարմանը ձեռնամուխ եղա 2016թ․ վերջին ՌԴ-ից վերադառնալուց հետո։Վերանորոգման համար անհրաժեշտ էր լավ մասնագետ/,,բազմափեշակ արհեստավոր,,/։10-ն օրյա որոնումների արդյունքը եղավ այն, որ հարեւանիս օգնությամբ փորձեցի իբր լավ մասնագետ վարձել․․․վերջինիս տղային ու փեսային։Նրանց ,,արհեստավարժ,,լինելու հանգամանքը, սակայն, ինձ հայտնի դարձավ վերանորոգումն սկսելու 3-րդ թե 4-րդ օրը, երբ արդեն ուշ էր՝նրանցից հրաժարվելու համար, քանի որ ոչ մի այլ արհեստավոր ուրիշ վարպետի  կիսատ թողած գործը չի շարունակի․սա մշտական, չգրված օրենք է` վաղ միջնադարից եկած։Պարզվեց, որ նրանք երկուսն էլ վերանորոգման գործից անտեղյակ խաբեբաներ են եւ խաբեության եւ խարդախության միջոցով են իրենց հացը վաստակում, որոնք մարդկանց իրենց որոգայթի մեջ գրավելու մեծ տաղանդ ունեն։Սանհանգույցի վերանորոգումը մի կերպ հասցրել էին ավարտին/2 ամսվա ընթացքում, 65-75 տոկոսով/, բայց չէին ավարտել, երբ մի շաբաթ էր՝չէին կարողանում գեյզերը տեղադրել/նրանցից մեկը հորն էլ բերեց օգնելու՝նա էլ չկարողացավ/։Հայտարարեցին, որ գործը վերջացրել են, իրենք այլեւս անելիք չունեն, կաֆելն էլ շարել-պրծել են, ,,մեր արած գործի փողը տուր՝գնանք,,։Կատարված գործի թերություններն ի հայտ եկան նոյեմբեր ամսին՝սանհանգույցը շահագործելուց հետո։Իմ բազում խնդրանքները՝կատարված աշխատանքի թերությունները վերացնելու վերաբերյալ՝պատասխանում էին, որ իրենք սանտեխնիկներ չեն, չեն կարող այդ թերություները վերացնել։Ես դիմեցի ոստիկանություն, այնուհետ դատարան եւ հայտնվեցի սարսափելի անօրինականության փակուղում։․․․

             Միտք եմ անում միտք՝

Ու չեմ հասկանում՝ով է մեղավոր,

Հենց էն եմ տեսնում, մենք՝խաբված մարդիկ

Էլի մենք ենք տանջվում ամեն օր,

Թե կոռումպացված կլանին 

Գանգատ ես գրում՝

Բացի դուշմանից բան չես վաստակում։

Իրենք ասում են, ու քեզ չեն լսում,

Լսածն էլ անգամ՝չեն էլ հասկանում։

Համեցեք դիվան ուզիր սրանցից,

Քեզ քաղցր խոսքով ճամփու են դնում՝

,,Դու կգաս, պապի, մի քանի օրից,

Փոստով պատասխան կստանաս ,,գլխից,,։

Այժմ նոր կարգ է դրել ,,գլուխը,,

Ի՞նչ արդարություն, օրենք, իրավունք,

Գլխացավանքից ընդմիշտ ազատվել,

Դիմում չընդունել ու չքննարկել։

ՌԱՖԻԿ ՍԱՀԱՐՅԱՆ

Նամակը/որ ավարտվում է մեծն Թումանյանի ,,Հառաչանք,, պոեմի հանգույն՝բանաստեղծական մատուցմամբ/, եւ որին կցված են նաեւ համապատասխան պաշտոնյաների պատասխանները, ներկայացնում  ենք որոշ կրճատումներով։Տեղական ոստիկանական բաժանմունք դիմած բողոքին ի պատասխան, 26․12․2016թ․, պատասխանել են, որ ,,Դիմումում նշված փաստերը կրում են քաղաքացիաիրավական բնույթ եւ  դուք կարող եք դիմել Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան,,։Իսկ դատական 3 ատյաններն էլ հայցը մերժել են՝վկայակոչելով  դիմումի հետ կապված ինչ-ինչ անճշտություններ, որոնք, ըստ բողոքարկուի, կրկին են մերժվել՝նոր դիմում ներկայացնելուց եւ թերությունները վերացնելուց հետո եւս։Մինչդեռ մարդն ընդամենը պահանջում է, որ մասնագիտական հանձնաժողով կազմվի, որը կգա եւ իր եզրակացությունը կտա բնակարանի սանհանգույցի տեխնիկական վիճակի մասին։Մի՞թե այդքան բարդ խնդիր է,չէ՞ որ այդ խնդիրը կարող էր կարգավորվել նաեւ քաղաքապետարանի կամ մարզպետարանի համապատասխան բաժնի կողմից/սակայն քաղաքացիները փորձ ունեն, որ նման դեպքերում, հարեւանների միջեւ վեճերի, բնակարանների վերանորոգման կամ վնասների հետ կապված փոխհատուցման պահանջների դեպքում՝քաղաքապետարանը խորհուրդ է տալիս ,,դիմել դատարան,,/։Փաստորեն, ոստիկանությունը դատարանի դուռն է ցույց տալիս,դատարանն էլ ,,դուզ,, դեպի դուռն է ցույց տալիս՝ինչ-ինչ հիմնավորումներով, որ, ըստ էության, կոչվում է բյուրոկրատական քաշքշուկ։

․․․Այս ամենի բուն պատճառն այն է, որ Վանաձորում չկան բնակարանների սանհանգույցների վերանորոգում իրականացնող, բանվորական անհրաժեշտ ուժով ապահովող կոմպլեքս-գրասենյակներ, որոնք օրինական կարգով աշխատանքներ կկատարեին եւ որոնցից կարելի էր օրինական կարգով պատասխանատվություն ակնկալել։Անվերջ բիզնես-ծրագրերից են խոսում կառավարությունում, մի՞թե չկա մի կառույց, որ բիզնես-ծրագիր ներկայացնի համայնքային կազմում բանվորական ուժ մատակարարող հիմնարկ ստեղծելու մասին, կամ այդ ոլորտում մրցույթ հայտարարվի, թե որ կազմակերպությունը կարող է որակյալ ծառայություն մատուցել ու թեկուզ վարկի օգնությամբ՝գործ սկսի․․․/որ քաղաքացիները դեսուդեն ընկած՝ծանոթ-բարեկամ ,,մեջ չգցեն,, սանհանգույցի մասնագետ կամ թեկուզ՝համապատասխան աշխատանքներ իրականացնող որեւէ մասնագետ գտնելու համար ու չհայտնվեն խաբեբաների թակարդում/։Ցավոք, 17 տարվա համայնքային կառավարման ընթացքում Վանաձորի նախորդ տեղական իշխանությունն այդպես էլ չկարողացավ ոչ Կենցաղի տուն ստեղծել, ոչ արհեստավորների աշխատանքները կոորդինացնող մարմին/Երեւանում գոնե մարդիկ գնում են ,,ֆայլա-բազարից,, են աշխատուժ վարձում, Երեվանում գոնե կենցաղային շտապօգնություն կա․․․/։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Ինչու են լուծարվել մարզային տեղեկատուները

           Մեր սեփական երկրում՝մեր իրավունքները ոտնահարված

Էս թեմային մի անգամ էլ մեկ շաբաթ առաջ անդրադարձա։Այսօր կրկին փորձեցի կապվել Բիլայն տեղեկատուի հետ, եւ վիճակը կրկին անմխիթարական էր։Ժողովրդին լրիվ ձեռ են առել․զանգում ես 100 տեղեկատու, որ քեզ հայտնեն քո քաղաքի՝քեզ հետաքրքրող որեւէ հիմնարկի հեռախոսահամար, ,,Բիլայն,, ռոբոտը քեզ խորհուրդ է տալիս, որ եթե ուզում ես արագ ծառայություն ստանաս, մտնես ֆեյսբուքի իրենց՝Բիլայնի էջ։Այ քեզ բա՜ն․․․կարող է զանգողը տանը համակարգիչ չունի կամ ֆեյսբուքում գրանցում չունի, ուրեմն պետք է անորոշ ժամանակով սպասի, թե այդ հեռախոսահամարից վերջապես երբ են բարեհաճելու պատասխանե՞լ/այսինքն՝երբ է օպերատորը միանալու համակարգի՞ն/․․․Ու որ պատասխանեն՝դեռ փառք է/մի ժամանակ պատասխանում էին/, հիմա, պարզվում է, երաժշտությունը դեմ են անում ականջիդ/ որ նույնպես ավանդույթի ուժ է ստացել/ ու էդ ընթացքում իրենք երեւի թե ֆեյսբուք կամ ով գիտե՝ինստագրամ են մտնում կամ պաղպաղակ ուտելով են զբաղված, կամ էլ՝գնում են շուկա՝գնումներ կատարելու․դե մարզաբնակ, դու սպասիր, թե մայրաքաղաքում նստած օպերատորը երբ է քեզ միանալու, որ նրան հարց ուղղես։Ինչու՞ պետք է Վանաձորի/կամ եթե այլ քաղաքում ես ապրում՝տվյալ քաղաքի/որեւէ հեռախոսահամար իմանալու համար զանգեն Երեվան ու կախված լինեն օպերատորի քմահաճույքից, ինչու՞ են լուծարվել մարզային տեղեկատուները՝,,Բիլայն,, համակարգում։Ու այս կարգի ,,օպտիմալացումն,, այլ ոլորտներում էլ է․մասնավորապես՝ջրային տնտեսությունում էլ, փաստորեն, մայրաքաղաքում նստած օպերատորն է հանձնարարություն տալիս մարզային պատասխանատուներին/այս առթիվ համացանցում գյումրեցի լրագրող էր բողոք հայտնել/։Սրա՞ համար ենք մեր ռազմավարական կառոյցներն օտարին հանձնել, որ մեր երկրում մեր սեփական իրավունքները սահմանափակեն։Ինչ է, իսկապես գաղութի ե՞նք վերածվում,դառնալով երկրորդ ,,սորտի,, ժողովուրդ՝շահագործողների համար։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Անջրաչափ մուծողն էլ է դժգոհ, ջրաչափով մուծողն էլ

Վանաձորաբնակ Ալվարդ Մարտիրոսյանը, ում բողոքին՝ջրի վարձի բարձրացման առթիվ, դեռեւս ձմռանն ենք անդրադարձել, երեկ կրկին ստիպված էր դժգոհել, որ ,,Վեոլիա,, ընկերությունը համառորեն պահանջում է պայմանագիր կնքել՝5400դրամ ամսական ջրի վարձ մուծելու առթիվ, քանի որ այս տարվա հունվարից՝,,Լոռի,, ջրմուղը սեփականաշնորհած ,,Վեոլիան,,/որի ձեռքի տակ է արդեն ողջ հանրապետության ջրային ոլորտը/ կայուն վարձ է սահմանել 5400դրամը եւ այն արդեն փետրվարից՝ ամրագրում է բաժանորդների հաշվեհամարներին/մինչդեռպարտավոր էր ամիսներ առաջ իրազեկել քաղաքացիներին, մինչ այդ՝հանրային քննարկում կազմակերպել/։Հերթական անգամ հիշեցնենք, որ մինչեւ հունվար՝ջրի կայուն սակագինը 1100դրամ էր՝անձաքանակի հաշվարկով,որ արդեն իսկ բարձր տարիֆ կարելի է համարել՝անջրաչափ բաժանորդների համար-Գ․Հ․/։Եվ, քանի որ արդեն մի քանի տարի է, Մարտիրոսյանը բնակվում է միայնակ, ուստի ստացվում է, որ պետք է 5 անգամ ավելի վճարի,քան՝5 հոգի ունեցող որեւէ  ընտանիքը, որ նույնպես ջրաչափ չի տեղադրել։Մշտապես կայուն վճարումներ է կատարել՝անձաքանակի հաշվով, ու պատրաստ է էլի վճարել՝նույն սակագնով, բայց հիմա փաստորեն, ,,Վելոիան,,   ,,2 ոտքը մի մաշիկը դրած,,՝ պահանջում է վճարել ամսական 5400դրամ։Չնայած բաժանորդներին ներկայացվող պայմանագրում այդ թիվը չի նշված, սակայն հունվարից սկսած՝բաժանորդների հաշվեհամարներին արդեն կայուն 5400դրամ վարձ է գրվում, ինչն էլ տանում է դեպի բաժանորդների հավերժական կախվածություն՝,,Վեոլիայից,,։Ջրաչափի տեղադրումն էլ 60 տարվա շենքում, որ երկրաշարժից հետո չի ամրացվել, բարդ տեխնիկական խնդիր է՝լուծելու համար բնակչի ուժերից վեր, քանի որ դրա համար հարկ կլինի շքամուտքի ջրատար համակարգում բարդ կառուցվածքային փոփոխություններ կատարել, հակառակ պարագայում, եթե ջրաչափ տեղադրվի, ապա շքամուտքի բոլոր բաժանորդների ջրի ծախսերը ցույց կտան Մարտիրոսյանի ջրաչափի վրա/քանի որ բնակարանը գտնվում է երկհարկանի շենքի առաջին հարկում/։Նշենք, որ այս կարգի խնդիրներ կան եւս այլ բնակարաններում, ու հենց դրա հետեւանքով հնարավոր չէ ջրաչափի տեղադրումը․ըստ այդմ, ,,Վեոլիան,, ՀԾԿՀ-ի հետ միասին ՝որոշել է քաղաքացիների կենցաղային անհարմարություններն իր համար բիզնեսի լրացուցիչ աղբյուր դարձնել։,,Երեւի խողովակների մաշվածության հետեւանքով ջրի կորուստները որոշել են մեզնից հանեն,,-նկատում է Մարտիրոսյանը, վկայակոչելով այդ առթիվ բազմաթիվ բողոքներ՝հեռուստաեթերից։

․․․Ի վերջո, ինչքա՞ն կարելի է այս խնդիրը բարձրացնել համացանցում ու բաց նամակով դիմել կառավարությանը, վարչապետին․․․Եթե պայմանագրերի մեջ նշված չէ 5400դրամը, ,,Վեոլիան,,ի՞նչ տրամաբանությամբ է անջրաչափ բաժանորդների համար 5400դրամ սահմանել։Այդ նույն ,,տրամաբանությամբ,, կարող է մի օր էլ խելքին  փչի 10հազար դրամ դարձնել, որովհետեւ երբ տեսնում են, որ քաղաքացին արդեն մի կերպ մի վարձի տակից դուրս է գալիս, հերթական անգամ են վարձ բարձրացնում։Խնդրեմ, հիմա էլ նպատակադրվել է ջրաչափ ունեցողների վարձը բարձրացնել 180-ից՝190-ի։

Իսկ ,,Վեոլիայից,, դժգոհողների բանակը պարբերաբար ավելանում է ոչ միայն հեռուստաեթերում, այլեւ՝համացանցում։Ահավասիկ, ռադիոլրագրող Արշակ Ադամյանը՝Գյումրիից, օգոստոսի 4-ին գրել է  ֆեյսբուքում/լրագրող Արման Ղարիբյանի էջում՝ջրմուղին առնչվող իմ մեկնաբանության տակ/․,,Էդ ջրմուղը լրիվ իրեն ձեռ է առել, էս քանի ամիս է՝որեւէ աշխատակից չի գալիս ջրաչափի թվերը գրելու, բայց գրում են ձեր ասածի նման անտրամաբանական թվեր։Ասում են՝մոտավոր հաշվում ենք։Եթե մոտավոր հաշվարկով է, ես էլ մոտավոր հաշվում եմ, որ ասենք 500դրամ եմ մուծելու։Էլ ջրաչա՞փ ինչու ենք տեղադրել։Մեր շենքը վթարային է, մեր բնակարանն էլ ութերորդ հարկում,հաճախ ջուրը մեզ չի հասնում,ու բողոքս տեղ հասցնելու համար ոչ մի հնար չկար, բացի գնալ ջրմուղ հասնելուց,կամ էլ Երեւանի գրասենյակ զանգելուց։Մեր շենքը մոտիկ է ջրմուղին, գնացի հասա բողոքեցի, բայց ամեն անգամ գնամ հասնե՞մ։Իսկ եղբայրս, որ ջրմուղից հեռու է ապրում, ստիպված զանգում է Երեւան ու բողոքում, որ ջուր չունի։Աննորմալ աշխատաոճ է, Երեւանում նստած օպերատորը շատ գիտե՞՝Գյումրիի ,,Արագած,, թաղամասը ուր է, ինչ խնդիրներ ունի։Էդ էստեղի մարդիկ լավ գիտեն։Ամեն անգամ ես պիտի հերթական օպերատորին բանուգործս թողած կյանքս պատմե՞մ,,։Նազիկ Ղազինյանն էլ՝Երեւանից,արձագանքել է այսպես․,,Բա որ փորձեք ջրի բաժանորդ դառնալ նորաստեղծ թաղամասում, գիտե՞ք ինչ թիվ դեմ կտան՝սկսած 15000000դրամից, եթե բախտներս չբերեց հեռավորությունը մեծ եղավ,  կարող ենք հանգիստ հրաժարվել ջուր ունենալու հեռանկարից,,։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

,,Միլիցա՜․․․միլիցա՜․․․,,

Ոչ աշխատանքային լինելու կապակցությամբ, այսօր աղբահավաքները/որոնք չնորմավորված գրադֆիկով են աշխատում՝վաղ առավոտից/, իրենց ղռղռան ,,լապատկեքով", Վանաձորի երկաթուղայինների այգուն հարող տարածքի բնակչությանը ,,դիվահար,, արին ոչ թե առավոտյան 6-ն անց, այլ՝յոթն անց կեսին, բայց մինչ այդ՝մոտ կես ժամ շրջակայքը թնդում էր  մի այլ կարգի աղմուկ-աղաղակից։Երկաթուղայինների այգում արդեն ամիսներ շարունակ կենցաղավարող մայր ու ու աղջիկ՝ավագ եւ ավագագույն սերնդի ներկայացուցիչ/որոնք հոգեկան բուռն պոռթկումների հետեւանքով ժամանակ առ ժամանակ հոգեբույժների ուշադրությանն են արժանանում, կրկին սրացումների մեջ էին։Մոր ձայնն էր լսվում՝,,Միլիցա՜․․․միլիցա՜․․․,,։Բայց կանչի վրա այդպես էլ որեւէ ոստիկան չհայտնվեց․անգամ՝,,օգնեցե՜ք, օգնեցե՜ք,, բղավեց հիվանդ, թոշակառու կինը, որ ամեն օր դստեր հետեւից հազիվ է շարժվում՝ոտքերը ծանր-ծանր քարշ տալով։Կանչի վրա ով ասես հայտնվեց․այդ թվում՝վաղ առավոտյան այգում վազող մարմնամարզությամբ զբաղվողները, մոտակայքի բնակիչներից ոմանք, բայց ոստիկան այդպես էլ չհայտնվեց, պարզելու, թե ինչն է վերջիններիս բուռն զայրույթի կամ ահազանգի պատճառը/չնայած գրեթե մշտապես են վերջիններս բղավում, բայց երբեւէ ոստիկանի ձայն չէին տվել/։Փաստորեն, եթե այդ պահին սպանություն լիներ, ու ,,օգնություն,, բղավեին մարդիկ՝էլի չէր ոստիկան հայտնվելու/ակամա հիշեցի հումորային մի հաղորդում՝ հեռուստաեթերում հնչած, երբ մի քաղաքացի բղավում է ,,օգնություն, օգնություն,,՝բայց այդպես էլ ոստիկան չի հայտնվում, բայց երբ բղավում է՝,,Լե-վոն, Լե-վոն,, անմիջապես հայտնվում են ոստիկանները՝ենթադրելով , թե ընդդիմության միտինգ է/։

Հուսահատված բղավողները, որոնք հետաքրքրվողներին ի պատասխան՝ Երեւանյան խճուղու ինչ-որ  հասցեի հետ կապված պատմություն էին անում, իրենց ձեռքի հսկայական տոպրակներով հեռացան, ասելով,,Գնանք Էդմոնի գրասենյակ, թող նրանք միլիցա կանչեն․․․Տեր Աստված, էս ի՞նչ օրի հասավ երկիրն ու ժողովուրդը․․․ ։Էս մարդկանց հոգեկան շեղումն այն աստիճանի է հասել, որ անգամ ավտոկանգառներում ու կենտրոնական փողոցի տարբեր հատվածներում, նստարաններին են ոտք լվանում․․․

Իսահակյանի ասած՝,,Էլ ինչու՞ ես քարը թողնում քարի վրա, քար աշխարհ,,։

Դե որ մի երկրում Օմբուդսմենը 900հազար դրամ աշխատավարձ ստանա, ՏՄՊՊՀ-ի Արտակն էլ 720 հազար/չհաշված՝նրանց աշխատակազմն՝իր աշխատողներով /, իսկ 55 տարին լրացած կինն էլ ոչ աշխատանք ունենա, ոչ նպաստ ստանա, թոշակն էլ չբավարարի մարդկանց գոյատեւելուն, մարդիկ կամ հոգեկան խանգարմունք են ստանալու, կամ վերանալու են երկրի երեսից։Վերջիններս ժամանակին աշխատանք են ունեցել/Սովետի թվերին/, մայրը բանվորուհի է աշխատել գործարանում, դուստրն ,ասում են՝բուժքույր կրթություն է ստացել/․․․իսկ հիմա սոցիալական ծանր պայմաններն այն օրին են հասցրել այդ երկու կանանց,որ արդեն քանի տարի է ՝հասարակությունն ըմբռնումային վերաբերմունք է ցուցաբերում նրանց պարբերական, անհասցե կամ իշխանություններին կամ՝ ինչ-ինչ մարդկանց հասցեագրված նրանց հայհոյանքների հանդեպ, ոստիկանությունն էլ իմաստ չի գտնում նրանցով զբաղվել։

Հարցի մյուս կողմն այն է, որ բանուկ փողոցներում ոստիկանական հսկողություն հազվադեպ կարելի է նկատել․հատկապես ուշ երեկայն ժամերի, երբ հարբածների թիվը մեծանում է։Իսկ սովետական տարիներին մինչեւ ուշ գիշեր՝հսկողություն կար ոչ միայն ոստիկանների, այլեւ՝հասարակական ,,դրուժիննիկների,, կողմից։ Վերջին 20 տարիներին,սակայն, քանիցս երկաթուղայինների այգում սպանություններ, գիշերային ,,ռազբորներ,, են տեղի ունեցել՝ոստիկանական պատշաճ հսկողության բացակայության պատճառով։Ոստիկանների մշտական առկայություն է կենտրոնական փողոցներում, մինչդեռ բանուկ փողոցներում կամ շուկայամերձ տարածքում իրար տան-սպանեն՝մի ոստիկան չի հայտնվի հաճախ։Իսկ սա նշանակում է ոստիկանական ուժերի ոչ ճիշտ տեղաբաշխում․ոստիկանները կարգուկանոնի պահապանից վեր են ածվում առավելապես միտինգավորների դեմ մահակով պայքարողների։Ի դեպ, մի ժամանակ ոստիկան ընդունվելու նախապայմանը նաեւ ֆիզիկական պատրաստվածությունն էր, եւ ոչ միայն՝բանակում ծառայած լինելը։Բայց հիմա կարծես թե չափանիշները փոխվել են, ու հաճախ կարելի է տեսնել նվազ, վտիտ, կարճահասակ ու թույլ կազմվածքով երիտասարդների՝ոստիկանի դերում։Արդյո՞ք նրանք ի  զորու են պաշտպանել քաղաքացուն՝վերջինիս նկատմամբ հնարավոր ոտնձգության դեպքում։Երեւի հաղթանդամները նախընտրում են օլիգարխի թիկնապահ վարձվել՝հսկայական աշխատավարձով։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Մարզերի հեռախոսային տեղեկատուները լուծարվեցին, մայրաքաղաքում կենտրոնացվածն էլ դարձավ ,,անորսալի,,

Վանաձորի ավտոկայանը տեղեկատուն՝անհայտության, ,,Արմենտելի,, տեղեկատուն էլ անլիարշեքության տիրույթներում

Քանի գնում՝ՀՀ շարքային քաղաքացու իրավունքների սահմանափակում է տեղի ունենում՝տեղեկատվական տեխնոլոգիաների թվացյալ առաջընթացի դարում։Զանգում եմ Վանաձորի ավտոկայան՝ֆիքսված հեռախոսահամարով, որով մշտապես զանգել եմ եւ որն ամրագրված է ,,Սփյուռ,, տեղեկատուի մեջ, բայց ,,Արմենթելի,, ռոբոտն ասում է, որ ,,այդպիսի համար գոյություն չունի,,։Տեսնես երբվանի՞ց է համարը վերացել՝մտածում եմ,ենթադրելով, թե միգուցե՝փոխվել է, ու զանգում եմ ,,Արմենտելի 100 ծառայություն․այդ համարն էլ, պարզվում է, ոչ լիարժեք է սկսել գործել՝թերի ծառայություններ մատուցելով, ու միմիայն հայտնում է տեղեկություն՝հեռախոսային պարտքի վերաբերյալ ու միանգամից եզրափակում․,,ձեր աշխատանքն ավարտվեց,,։Փաստորեն, ,,Արմենթելին,, զանգելը համարվում է ,,աշխատանք,,իսկապես, իրենք էլ են գտնում, որ չարչարանքով փորձել որեւէ տվյալ ստանալն աշխատանք է, որ կարող է երբեմն ուղեկցվել պարտադրված երատությամբ՝մինչեւ ռոբոտը կամ օպերատորը միանա քեզ։,,Մխիթարելու,, համար՝ ռոբոտը նույնիսկ պատրաստակամություն է հայտնում քեզ հայտնել նաեւ այլ հեռախոսահամարների պարտքի մասին տվյալներ․,,Այլ հեռախոսահամարի վերաբերյալ՝սեղմեք երկու,,։Օգտվելով ընձեռնված հնարավորությունից, փորձում եմ պարզել, թե արդյո՞ք ավտոկայանի հեռախոսը պարտքի պատճառով չի անջատված, բայց՝ռոբոտը հայտնում է, որ ,,Ծառայությունն անհասանելի է,, ինձ համար։Ի դեպ, սահմանադրական իրավունքի խախտում կարելի է համարել այն, որ 115 համարը պատրաստ է այլ հեռախոսահամարի պարտքի մասին էլ տեղեկություն հայտնել քեզ,մինչդեռ ՀՀ սահմանադրությամբ գոյություն ունի անձի վերաբերյալ տվյալների գաղտնիության իրավունք․եթե ես կարող եմ ինչ-որ մեկի համարի պարտքն իմանալ, ապա ուրեմն ուրիշն էլ իրավունք ունի իմ համարի մասին նմանատիպ տեղեկություն ստանալ/այնպես , ինչպես կոմունիստական լոզունգում է ասվում՝,,մեկը բոլորի համար, բոլոը՝մեկի,,/։

Ի՞նչ է ստացվում․ուրեմն մարզերում հեռախոսային տեղեկատուները լուծարեցին տարիներ առաջ, այդ ծառայությունը կենտրոնացնելով մայրաքաղաքում/ու մարզի բնակիչն իր մարզի կամ քաղաքի որեւէ հիմնարկի կամ անձի հեռախոսահամարի վերաբերյալ տեղեկություն ստանալու համար պետք է մի կերպ կարողանար ,,ժիվոյ,, օպերատոր բռնեցնել, որին էլ հարցեր ուղղեր/, բայց հիմա, փաստորեն, այդ 100-ն էլ դարձել է ոչ լիարժեք ծառայություններ մատուցող։Ու՞մ հանճարեղ գյուտն է սա։Իսկ վերջերս մի զարմանալի տեղեկություն իմացա․պարզվում է, շտապօգնության եւ հրշեջ ծառայություններն էլ կոորդինացվել են մայրաքաղաքում, ու որեւէ պատահարի կամ ահազանգի դեպքում՝պետք է Երեւանը մարզի համապատասխան ծառայությանը
հանձնարարություն տա։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

ԳՐԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ՆՈՐ ՁԵ՞Վ

Ֆեյսբուքի կապը Վանաձորում այնքան թույլ է այսօր, որ մեծատառ բերելու համար պետք է մի քանի անգամ գլխին խփես՝որ գա:Էն կարգի է, ոնց որ Հայաստանի վիճակը՝վերջին 25 տարում.տեսնես խոնավությունն Ադրբեջանից են քաշե՞լ, թե՞ Թուրքիայից կամ Ռուսաստանից/կամ էլ՝Հյուսիսային Կորեայից/.սա ամենաիսկական՝ սպառողների իրավունքների ոտնահարում է:Այնքան թույլ է կապը, որ անգամ ստատուսներ չես կարող գրել կամ՝շատ կարճ ստատուսներ կարող ես գրել...Նախօրեին էլ մի այլ կարգի գրաքննության առնչվեցի.հոդվածներից մեկի՝,,Ինչ էր եղել մեր անկախությանը, որ որոշեցինք Եվրասիական մտնել,,՝տարածականությունն արգելակվել էր, եւ արգելանքը վերացվեց միայն այդ մասին ահազանգելուց հետո:Ովքեր եւ ինչու են սահմանափակում ինտերնետային ազատությունը:

Գայանե Հովսեփյան

,,Դիսկոմֆորտը", 37 թիվն ու Սպիտակ Եղեռնը

Տիպիկ 37 թիվ․եթե ընդդիմադիր հայացքներ ունես, եթե սկզբունքային ու անկառավարելի մտավորական ես՝ կարող ես սեփական տանդ մեջ քեզ քաղկալանավոր զգալ կամ տնվորի կարգավիճակում․մի օր կարան քո գլխին կաթոցներ սարքեն, որ տունդ գլխիդ կամաց փուլ ածեն, մի օր՝ներքեւից բողոք կսարքեն "գլխիդ", որ նյարդերդ ուտեն։Դե եթե շենքերն անտերության են մատնված 1988թվի երկրաշարժից հետո, ու ով ասես՝իր տան մեջ կամայական ու ապօրինի ձեւախեղումներ է կատարում, հետեւանքերը կարող են նաեւ պարբերական խոնավություն առաջացնել այստեղ, այնտեղ եւ ամենուր․մանավանդ, եթե շենքը 45 տարվա է, երկրաշարժից հետո չամրացված, բայց՝վթարայնության աստիճանը մեղմացված/ որ 4-րդ եւ 5-րդ հարկերը չքանդեն/։Սրա հետ մեկտեղ՝առաջին հարկերն էլ իրենց հերթին են պարբերաբար ձեւախեղումների ենթարկվում տարիներ շարունակ՝նախկին հիմնարկները լուծարելու եւ տարածքները վաճառքի հանելու արդյունքում․մի օր հենասյուներ են քանդում՝շենքի հիմքը խարխլելով ու տարածք մեծացնում, մի օր՝ընդհակառակը, փոքրացնում, իսկ շենքի ամրության վրա էլ թքած ունեն համապատասխան պաշտոնյաները․սպասում են, մինչեւ քանդեն-պրծնեն, որ հետու տուգանքով օրինականացնեն։

Վանաձորցի մի պատգամավոր վերջերս դիպուկ նկատել էր, թե ,,մարդկանց դիտմամբ դիսկոմֆորտի մեջ են պահում,, իշխանությունները։Ես կասեի՝ոչ միայն դիսկոմֆորտի /այսինքն՝կենցաղային անհարմարության/, մեջ են պահում, այլեւ գոնե ԽՍՀՄ ավանդները չեն վերադարձնում մարդկանց, որ իրենք իրենց ուժերով նվազագույն կոմֆորտ ստեղծեն։Ավելին․մարդկանց էլ ավելի ,,դիկոմֆորտի,, մեջ են պահում՝գլխներին անընդհատ ուռճացված վարձեր փաթաթելով/հոսանքի, գազի, ջրի, աղբի/․․․Վանաձորի բնակչության կեսի հաշվեհամարներին Նաբուգոդոնոսորի թվի պարտքեր են դիզել՝90-ականներից մինչեւ մեր օրերը քիչ չէ՝դեռ այս տարվա հունվարից էլ Վանաձորի ,,Նոր էջն,, սկսվեց աղբի վարձի պարտքերի վրա տոկոսներ ավելացնելով․մարդկանց ,,քամելու,, նոր ձեւ էին գտել։Ջրային ոլորտի նոր՝ֆրանսիացի սեփականատերն էլ այս տարվա հունվարից սկսեց ամենաանմխիթար խավին՝անջրաչափ բաժանորդներին ,,քերթելու,, գործընթացը՝ՀԾԿՀ-ի հետ լուռ համաձայնգիր կնքելով, ու ու նախկին 1100դրամ անձաքանակ սակագինը /որ արդեն իսկ ջրի վարձի մի քանի անգամ թանկանալու հետեւանք էր/դարձրեց կայուն 5400դրամ՝ընտանիքի համար․անկախ անդամների թվից․ու որեւէ տեղ այդպես էլ չֆիքսվեց այդ աննախադեպ բարձրացումը, բայց՝հաշվեհամարներին արդեն սկսեցին թվեր հայտնվել՝5400դրամի հաշվարկով ու բնակիչների ճորտացում սկսվեց․ հաշվի չառնելով այդ առթիվ համապատասխան ատյաներին  հղած բողոքներն ու բաց նամակներն առ այն, որ վթարային բնակարաններում ջրաչափի տեղադրումը վտանգավոր է ու ռիսկային․․․

Պարոնայք կառավարողներ, եթե ի վիճակի չեք ՀՀ քաղաքացիներին իրենց կրթությանը, նախասիրություններին ու ընդունակություններին համպատասխան աշխատանքով ապահովել,որպեսզի ձեր կողմից սահմանված ու պարբերաբար բարձրացվող վարձերի տակից դուրս գան, ուրեմն բարի եղեք վերադարձնել մարդկանց ԽՍՀՄ ավանդները, որպեսզի այս պետության հետ իրենց պարտքուպահանջը վերջացնեն ու ակամա փախստականի կարգավիճակում հայտնվելով՝լքեն երկիրը, որ գոնե կյանքի մնացած մասը կարողանան փրկել կործանումից։Հակառակ պարագայում, մարդկանց՝սոցիալական ծանր պայմանների ու անբավարար կենցաղավարման պատճառով կյանքից անժամանակ հեռանալու եւ ազգային գենոֆոնդի կրճատմանը դիտավորյալ կամ ակամա նպաստելու դեպքում՝կատարվածի ողջ պատասխանատվությունն ընկնում է ձեզ վրա՝որպես Սպիտակ Եղեռնի կազմակերպիչ։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, ՀՀ բռնաճնշված քաղաքացի,ազատ լրագրող, բլոգեր

Գոնե վետերանների բողոքներին տիրություն արեք, պարոնայք կառավարողներ

Արդեն կես տարի կլինի՝Վանաձորի վետերանների միության կինխորհրդի նախագահ,Լենինգրադի բլոկադայի տուժած Հենրիետա Մխիթարյանը Վանաձորի- քաղաքապետարան-Լոռու մարզպետարան-պատգամավորական գրասենյակներ ճանապարհներին՝փորձում է կարգավորել իր բնակարանին ու իրենց շենքին/Վարդանանց 23 հասցեում/ առնչվող մի թնջուկ, բայց՝չի կարողանում։Խնդիրը կապված է 9 հարկանի շենքի տանիքի անտերության հետ, քանի որ տանիքում ով ասես՝ապօրինի գործողություններ է կատարում ու դրա հետեւանքով՝ձմեռվանից սկսած՝անձրեւաջրերն ու ձնաջրերը հեղեղել են իր բնակարանն ու առաստաղը քարուքանդ արել/Հիշեցնենք, որ 2 ամիս առաջ էլ՝տանիքում արված խորովածից առաջացած հրդեհի հետեւանքվ այրվել էին շքամուտքի կաբելային գծերն ու խափանվել էր վերելակը,ինչի մասին այն ժամանակ ահազանգեցինք․վերելակի ու կաբելային գծերի աշխատանքը կարգավորվեց/։

,,Դիմում եմ քաղաքապետարան՝տանս առաստաղի ու տանիքի հարցով՝ինձ ասում են դատարան տուր, մարզպետարան եմ գրել՝նամակս ուղարկում են քաղաքապետարան․ քաղաքապետարանն ուշադրություն չի դարձնում, ինչի՞ են նրանց ուղարկում՝չգիտեմ,հիմա էլ 3-րդ ամիսն է գնում՝դիմել եմ ,,Ելքին,,․մի անգամ 2 տղաներ եկան, նայեցին վիճակը՝գնացին, բա հիմա ո՞վ պետք է էդ հարցը կարգավորի,,-դժգոհում է զրուցակիցս։Պատրաստ է նաեւ դատարան դիմել,որպեսզի մեղավորին որոշեն ու նրանից փոխհատուցում պահանջեն/իսկ դատարանը, բնականաբար, պետք է պահանջի, որ բողոքում նշի կոնկրետ պատասխանողի անունն ու հասցեն, բայց եթե չգիտի, թե ով է մեղավորը՝ինչպե՞ս նշի/։ Սրա հետ միաժամանակ՝ գտնում է, որ նախքան դատարան դիմելը պետք է բոլոր ատյանների պատասխաններն ունենա, ու հիմա սպասում է ,,Ելքի,, պատասխանին․,,Իսկ Ելքն ի՞նչ կարա անի․․․,,/հարցնում է․,,՜՞․․․/։

Իսկ խնդիրը զուտ համայնքային նշանակության է եւ ոչ թե՝"մեկ առանձին վերցրած բնակարանի",որպեսզի դատարան դիմի, քանի որ նա բողոքում է նաեւ տանիքի անմխիթար վիճակից։Բայց՝խորհրդարանական ընտրությունների շեմին գրավոր դիմել էր նաեւ պատգամավոր եւ թեկնածու Կարեն Կարապետյանի ժամանակավոր բացված շտաբային գրասենյակ։

․․․Լավ, մի՞թե կարելի է պատկառելի տարիքի կնոջը՝միայնակ թոշակառու, որ հասարակության մեջ որոշակի դիրք է զբաղեցնում, հասարակական ակտիվիստ է, դատարանի դուռը ցույց տալ կենցաղային հարցով։Մի՞թե այդքան դժվար բան է շքամուտքի տանիքի նկատմամբ վերահսկողություն սահմանել, ու բնակարանի առաստաղի հետ կապված խնդիրը լուծել, որ դատարանի դուռն են ցույց տալիս համայնքապատկան պաշտոնյաները, իսկ կոմունալ բաժնի աշխատողն էլ հասկացրել է, որ եթե համատիրության վարձ չի մուծում, ուրեմն՝իրավունք չունի սպասարկում պահանջել։Բա էլ ինչի՞ համար են կոմունալ բաժնի ավելի քան 10-12 աշխատողները, որ հարցի էության մեջ խորանալու փոխարեն՝անմիջապես հիշեցնում են համատիրության ,,սպասարկման վարձի,, մասին։Եթե առաստաղը քայքայվել է ոչ իր մեղքով եւ ուրիշի ակնհայտ ապօրինի գործողությունների հետեւանք է՝տանիքում առաջացած, ի՞նչ կապ ունի այս դեպքում ,,սպասարկման վարձը,,։Իսկ սպասարկման վարձ չի մուծում, քանի որ այն համարում է իրավաբանորեն չհիմնավորված/այնպես, ինչպես ՀՀ բնակչության գերակշիռ մասը չի մուծում՝նույն հիմնավորմամբ/։

,,Քանի տարի է՝ոչ համատիրության վարձ եմ մուծում, ոչ աղբի վարձ եմ մուծում, ի՞նչ են անում, որ մուծեմ, շենքն աղբի մեջ թաղված է, քանի անգամ բողոքել ենք՝բանի տեղ դնող չկա,,-պատմում է մեր հետ զրույցում՝հերթական անգամ։Ի դեպ, մոտ մեկ ամիս առաջ շենքի բնակիչների կողմից գրավոր հայտարարությամբ հրավիրված է եղել համատիրության ժողով, բայ բնակիչները հավաքվել են, իսկ ղեկավարը չի ժամանել ու ժողովն էլ չի կայացել/մինչդեռ կարող էին իրենք իրենց որոշմամբ ղեկավարին գահընկեց անել ու նոր ընտրություն կազմակերպել/։Նշենք, որ Մխիթարյանենց շենքի աղբահանության անմխիթար ու խայտառակ, հակահիգիենիկ վիճակին քանից անդրադարձել է վանաձորյան հեռուստաալիքը․լավ կլիներ, եթե մի տեսանյութ էլ պատրաստվեր տանիքի անմխիթար վիճակի մասով։

․․․Հիշեցան կարգով նշենք, որ Մխիթարյանին կենցաղային հողի վրա 2003թվին ծեծի էր ենթարկել իր ներքեւի հարեւանուհին, այդ առթիվ դատական որոշումներ կայացվեցին/անդրադարձել ենք 2004թվին՝,,Առավոտում,, եւ 2005թվին՝,,Զորավիգում,,․,,Փոխհատուցում՝տոմսի արժեքով,, եւ ,,Ծեծն արժե 9100դրամ,,/։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Հայաստանի էդքա՜ն մինուսների կողքին մի պլյուս էլ չեն ուզում տեսնե՞ն մաղձից կուրացածները

Պանիկովսկին ոնց էր հանկարծ բուռն պոռթկումով հարձակվում Օստապ Բենդերի վրա/ովքեր դիտել են ,,Ոսկե հորթը,, սովետական ֆիլմը՝կհիշեն/ ու բղավում․,,տո դու ով ես է՜․․․,,։Այ էս կարգի 2 հարձակման ենթարկվեցի ֆեյսբուքով՝վերջին 2 օրում։Մի հարձակվողը հայաստանցի տղամարդ/օրվա բարլուսը ֆեյսբուքում քֆուրով սկսող/,  հանկարծ որոշել էր ինձ մեղադրել ,,իշխանամետության,, մեջ/երբ որ ալամ-աշխարհն ու ֆեյսբուքը հեղեղված է իմ եւ իմ ընտանիքին հալածելու 17-ամյա պատմության մասին փաստագրական նյութերով/,մյուսը՝,,կնիկ,,․էն էլ՝սփյուռքահայ ու լավ կատաղած․կատարը ցից՝կռվի պատրաստ ու ահավոր մաղձոտ՝հայաստանյան ամեն մի փոքրիկ դրականի հանդեպ։Մեկի հարձակումը քշում ես, հաջորդ օրը տեսնում ես մի մութ անկյունից մի ուրիշ Պանիկովսկի հայտնվեց ու բառացիորեն՝Պանիկովսկու նման ասում է՝,,դու ով ես,,/զայրույթի պատճառն էլ ի՞նչ․թե ինչու եմ ֆեյսբուքում որպես ուրախ լուր՝զետեղել Վանաձոր-Բագրատաշեն մայրուղու վրա վերջապես ավարտին հասցղող դարի շինարարության, աղետալի վիճակում գտնվող կամրջի փոխարեն նորը կառուցելու մասին/։Բա չասե՞ս՝բա դու՞ ով ես, այ ինքնահավան-ինքնագոհ, կատարդ աքլորի պես ցցած, ես հլա՝6 տարվա ֆեսյբուքյան ակտիվիստ եմ, 22 տարվա անխոնջ լրագրող, գիր ու գրականության մշակ, ժողովրդի մունետիկ, որ իր թշվառ երկրի ցավն իր ցավն էլ է համարում՝տիրոջ իրավունքով ու հաջողությունն ՝իր հաջողությունը, քանի որ դրա մեջ ամենայն իրավունքով իր լուման էլ է տեսնում, իր լրագրողական պայքարի արդյունքը, որ ձեզ եւ ձեր նմանների համար երեւի շա՜տ անհասկանալի է, քանի որ ձեզ համար պաշտամունքը, փաստորեն․․․․ուտելիքն է, քանի որ շատ պարզ, բայց՝ցինիկորեն գրել եք ձեր լատինատառ քոմենթում,,․Ժողովուրդը թող էդ կամուրջը ուտի՝կշտանա,,։Եվ դեռ ,,ցինիզմի,, մեջ ինձ է մեղադրում այդ ստահակուհին, այ թե որն է արմանք-զարմանքը։Հայաստանի տառապյալ ժողովրդի համար մխիթարություն համարվող դրականի համար չես ուրախանում՝ջհանդամը, դեռ մի բան էլ ուրախացողներին ձեռ ես առնու՞մ։/,,Յանի,,՝Հայաստանում մնացել է մենակ ուտելիքը կուլտ սարքած մասսա՞, հա՞, դա ես ուզում ասե՞լ, այ սփյուռքի ամոթանք ու պախարակիչ։Համենայն դեպս, Հայաստանի ժողովուրդը սեղանի առաջ ուտելիքը չի շարում ու շուրջբոլորով հետը չեն նկարվում ու գցում ինտերնետ․ինչպես որ երբեմն կամ հաճախ կարելի է տեսնել արտերկրի հայերի նկարներում/փոխանակ տեսարժան վայրերի, հուշարձանների կամ կոթողների մոտ նկարվեն՝ուտելիքի շուրջ են ,,համախմբված,, նկարվում․ցավոք/։եթե Հայաստանի պատմությանը կինոներից կամ գրքերից գոնե փոքր-ինչ տեղյակ լինեիր/ասա որտեղից/, գոնե կիմանայիր, թե հայերի համար ինչ կաեւոր ու սուրբ գործ է եղել կամրջի կառուցումը, ու կամուրջ կառուցող վարպետները,նախքան կամուրջը փորձարկելը, իրենց ընտանիքի անդամներին շարել են կամրջի տակ, որից հետո նոր՝ֆայտոնն անցել է կամրջի վրայով,գլխով ու ընտանիքով պատասխանատու են եղել կամրջի ամրության համար։Եթե էդ կամուրջը՝Ձորագետավանում գտնվող, շարունակեր եւս 1 տարի այդ աղետալի վիճակով ծառայել, ապա հետեւանքներն ավելի վատ կարող էին լինել, քան՝մինչ օրս եղել են, ու կարող է մի օր դու կամ հարազատներիցդ որեւէ մեկն ուզենար գալ միջազգային տուրիզմի կենտրոն համարվող Ձորագետավանի հյուրանոցում հանգրվանել, բայց չհասներ հյուրանոց, ու դու՜զ հայտնվեր գետում կամ մոտակա գերեզմանոցում։,,Էգուց-էլօր որ հանկարծ կռիվ էլավ, տանկը դետը կարալ չտի անցկենա,,-քանիցս ասում էր ավանի հնագույն բնակիչներից մեկը՝դժգոհելով մայրուղու վրա գտնվող կամրջի վիճակից։Ի վերջո չի կարելի այդքան չկամ լինել ու միմիայն վատը տեսնել։Նման վերաբերմունքը հարիր է միայն թշնամում՝արտաքին եւ ներքին։Երեւի թե տիկինը շա՜տ գոհ կլիներ, եթե էլի մի քանի տարի կամուրջը չնորոգվեր ու ես էլ շարունակեի անվերջ ահազանգել այդ մասին,ու ինքն էլ չարախնդար, որ Հայաստանում ամեն ինչ վատ է, շատ վատ է, անգամ մի կամուրջ չեն նորոգում․․․լավ էդքան մինուսների կողքին մի պլյուս էլ չեն ուզում տեսնե՞լ մաղձից կուրացածները․․․ Հասկացողին՝ մին, չհասկացողին՝ հազար ու մին․հազիվ թե սփյուռքահայ երիտասարդ լեդին երբեւէ իր մաշկի վրա զգացած լինի այն, ինչ իրենց մաշկի վրա զգում էին Ձորագետավանի քարուքանդ եղած կամրջի մոտ Վանաձոր-Ալավերդի միկրոավտոբուսից կամ հնամաշ Պազիկից իջած լոռեցիները, երբ ճաղերը թափված ու գետինը ծակվող կամրջով վազելով անցնում էին, որ հանկարծ որեւէ հանդիպակաց կամ ետեւից եկող մեքենայի չբախվեն, ու դրա հետեանքով ուղիղ գետում չհայտնվեն կամ շպրտվեն գերեզմանատուն/քանիցս մեքենաներ են գլորվել գետը՝կամրջի աղետալի վիճակի պատճառով/։Կամ հազիվ թե զգացած լինի այն, ինչ զգում էին Թումանյան կայարանից երկաթուղու ռելսերով մեկ տարի շարունակ դպրոց հաճախող երեխաներն ու ուսուցիչները, որոնց բողոքներին Հարավ-կովկասյան երկաթուղին այդպես էլ ուշադրություն չդարձրեց ու չգործարկեց Գյումրի-Այրում գնացքը։Ու հիմա, որ ավտոճանապարհն էլ արդեն բացվում է, նոր կամրջի կառուցումն էլ ավարտին է հասցվել, չգրե՞նք, որ մի դրական բան եղավ։Այ քեզ տարօրինակ դատողությու՜ն, որ առաջնորդվում է ինչքան վատ, այնքան՝լավ տրամաբանությամբ։Էդ շինարարության շնորհիվ՝մի քանի հարյուր մարդ մի տարի ապահովված էր աշխատանքով, էդ մի քանի հարյուրը կարող էր Ռուսաստան խոպան գնալ՝մնաց Հայաստանում, անգամ՝մայրաքաղաքից էին շինարարներ եկել, տներ վարձել ավանում, էդ վարձու տների շնորհիվ էլ էլի մի քանի ընտանիք մի առժամանակ յոլա գնաց ու դեռ կգնա՝քանի դեռ շինարարությունը ավարտին չի հասցվել, նոր ընտանիքներ ծնվեցին մի քանի ընտանիքներում․․․

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

ՄԻՊ գրասենյակը՝,,Վեոլիայի,, շահերի պաշտպա՞ն

Սա ամենաիսկական սոցիալ-տնտեսական ահաբեկչություն է՝ՀՀ շարքային քաղաքացու նկատմամբ։Ինչպես արդեն իսկ ահազանգել ենք Բաց նամակով թե ՀՀ վարչապետին, թե ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանին, ֆրանսիական ,,Վեոլիա,, ընկերությունը, այս տարվա հունվարից, ստանձնելով Հայաստանում ամբողջ ջրային տնտեության շահագործման իրավունքը, Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի հետ ,,դավադիր,, համաձայնությամբ, առանց որեւէ հանրային քննարկման՝ջրի սակագինը նախկին 1100դրամ անձաքանակ հաշվարկից/որ արդեն իսկ պատկառելի թիվ է՝ՀՀ քաղաքացու համար/, դարձրել է ․․․5400դրամ՝անջրաչափ բաժանորդների համար։Ու այդ առթիվ ՝ՀՀ անջրաչափ բաժանորդների շահերը ներկայացնող Բաց նամակի առնչությամբ, որ տեղադրել ենք բլոգում եւ տարածել համացանցում, ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակից պատճառաբանում են,թե նրանք, ովքեր գտնում են, որ այդքան ջուր չեն կարող ծախսել, թող դիմեն ջրմուղ՝ջրաչափ տեղադրելու խնդրանքով/փաստորեն, մինչ օրս ,,գլխի չէինք ընկել,,՝որ ,,կարելի,, է ջրաչափ տեղադրել, ու մեզ հուշում են այդ մասին՝մեծահոգաբար/։Բա հենց ամբողջ խնդիրն ու բաց նամակ գրելու իմաստն էլ այն է, որ ջրաչափի տեղադրումը որոշ դեպքերում, որոշ բնակարաններում անհնար է ու ռիսկային, ու հենց այդ հանգամանքն էլ շահարկելով՝,,Վեոլիան,, որոշել է էլ ավելի մեծացնել անջրաչափ բաժանորդների սոցիալական բեռն ու բարձրացնել ջրի սակագինը, ու այդ մասին պարզ, մատչելի ձեւով արդեն քանի ամիս է՝հա գրում ու ահազանգում ենք համացանցում, տարածում ֆեյսբուքյան խմբերում․․․/Մասնավորապես՝,,Ջրի վա՞րձ, թե՞ միայնակության հարկ,,   ,Բյուջեի ճեղքվածքը որոշել են անջրաչափ բաժանորդների հաշվին փակել,,   ,,Նախ ջրի վարձը սուսուփուս բարձրացնում են, հետո ստիպում ,,ղազագիր,, ստորագրել,,  ,,Որքա՞ն կարելի է կեղեքել ՀՀ քաղաքացուն եւ մղել անկանխատեսելի գործողությունների,,՝բլոգային եւ ֆեյսբուքային նյութեր/։

Առհասարակ, որքանո՞վ է խելքին մոտ այն հաշվարկը, ըստ որի ջրաչափ չունեցող, շենքում բնակվող բաժանորդը կարող է 5400դրամի ջուր սպառել․առավել եւս, երբ բնակարանի սանհանգույցի տեխնիկական ոչ բավարար վիճակն  անգամ հնարավորություն չի կարող տալ ոչ միայն ջրաչափ տեղադրել, այլեւ՝գազամատակարարումը վերականգնել կամ ջրատաքացուցիչ օգտագործել, ինչը ֆինանսական լրացուցիչ ահռելի ծախսեր է պահանջում, տեխնիկական վերազինում ու վերակառուցում։Հազիվ թե ,,Վեոլիան,, տեղյակ չլինի, որ ջրաչափ չտեղադրած բաժանորդները ,,էլիտար,, բաժանորդների թվին չեն պատկանում ու ոչ նախարար են, ոչ պատգամավոր, որոնց, միգուցե, կարելի էր պարտադրել ջրաչափ չունենալու պարագայում 5400դրամ ամսական վարձ մուծել։Եվ, այդուհանդերձ՝մերօրյա նեոգաղութարարը որոշել է հենց այդ արեւմտյան հաշվարկը կիրառել ՀՀ շարքային քաղաքացիների նկատմամբ։Իսկ միգուցե պատճառները քաղաքակա՞ն են․,,Վեոլիան,, ՀՀ կառավարողների գործուն միջամտությամբ որոշել է այդ կերպ պատժել՝հասարակության ընդդիմադիր շերտերին՝պարզելով, որ անջրաչափ բաժանորդների թվում կան նաեւ քաղաքացիական ակտիվ կեցվածք ունեցող մտավորականներ։Ամեն դեպքում՝ՄԻՊ գրասենյակում կամ Բաց նամակի իմաստը չեն հասկացել՝լրիվ չկարդալով կամ չխորանալով/որ քիչ հավանական է/,կամ՝,,Վեոլիայի,, շահերի պաշտպանի կամ մամուլի խոսնակի դերն են ստանձնել, քանի որ ,,Վեոլիայի,, շահը, միգուցե, բխում է ՀՀ կառավորղների շահերից․ու դա՝ավելի հավանական է։Եվ սա՝այն դեպքում, երբ ,,Վեոլիայի,, դեմ բազմաթիվ բողոքներով ամեն օր հեղեղված է հեռուստաեթերը, եւ որպես դրա դեմ ,,առնելու,, միջոց՝,,Վեոլիան,, մի քանի ,,հատընտիր,, ԶԼՄ-ներում պարբերաբար իր գովքն է տանում՝տպագիր եւ առցանց․բացթողումներից չեն խոսում, ,,ձեռքբերումները,, թմբկահարում են։Այսպիսով, ոգեւորված ջրի սակագինն անջրաչափ բաժանորդների հաշվին ռեկորդային բարձրացնելու եւ բյուջեն սոցիալապես խոցելի խմբերի հաշվին ՀԾԿՀ-ի ,,դաբրոյով,, լցնելու հանդեպ կառավարողների/այսուհետ նաեւ՝Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի/ չեզոք-կրավորական կեցվածքով, ,,Վեոլիան,, շարունակում է ուղտի համառությամբ ամեն ամիս 5400դրամ սակագին գրանցել անջրաչափ բաժանորդների հաշվեհամարներին․թերեւս նպատակադրված՝ վերջնականապես ոչնչացնել նրանց սոցիալապես ու , միգուցե նաեւ զրկել բնակարաններից՝,,գույք՝ջրի պարտքի դիմաց,, ծրագրով։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր

520 միլիոն դրամը՝կարկատանային ասֆալտապատման գործողության մեջ

                    Մի՞թե մայթերը շարունակելու են անբարեկարգ մնալ

120միլիոն դրամ կառավարության կողմից հատկացվել է Վանաձորի փողոցների բարեկարգման նպատակով/որ իր մեջ ներառում է երեւի թե միայն ավտոճանապարհների ասֆալտապատումը, քանի որ, չգիտես ինչու՝փողոցները կարկատանային ասֆալտապատման ենթարկելիս մայթերին, որպես կանոն արհամարհում են, թեպետ՝բացառիկ դեպքեր կարող են լինել/։Եվս 300 թե 400 միլիոն դրամ էլ նախատեսված է հատկացնել/տարբեր հեռուստաալիքներ՝տարբեր թվեր մատուցեցին/։Հետաքրքիր է, կա՞ որեւէ խորհրդարանական կամ արտախորհրդարանական մարմին, որ իրավունք ունենա պահանջել, որ հստակ ներկայացվի հաշվետվություն, թեինչպես են բաշխվում  գումարային հատկացումներն՝ ասֆալտապատման ընթացքում։Ապրիլից սկսած, ու որոշ փողոցներում ակնհայտ 1 ամիս ընդմիջված շինարարական աշխատանքներն, ի վերջո, վերսկսվեցին ու ավարտվեցին մեկ շաբաթում․Լուսավորիչ, Խորենացի փողոցներում/բարեբախտաբար, Խորենացու  փողոցը մեկ-երկու օր մնաց քանդած-փորած, իսկ Լուսավորիչը մեկ ամիս քարուքանդած վիճակում էր․քառակուսիներով քանդած-թողած։Որպես կանոն՝մայթերի բարեկարգման հոգսը դրված է այն գործարարների վրա, ովքեր մայթերին կից օբյեկտներ ունեն/իսկ արդյո՞ք նրանք մայթային հատվածի տերն էլ են/, ու իրենք իրենց բիզնեսի շահերից ելնելով՝ստիպված են անգամ սալիկապատել իրենց մայթային հատվածը, իսկ մնացած ,,անտեր,, մայթե՞րն ով պետք է բարեկարգի, եթե ոչ՝պետությունը։Անհիշելի ժամանակներից ահավոր անբարեկարգ ու ասֆալտ չտեսած վիճակում է Երկաթուղայինների այգուն հարող մայթը, իսկ այդ այգում են գտնվում եւ վետերանների ակումբը,եւ ժամանցի կենտրոնը, եւ Հրանտ Մաթեւոսյանի արձանը, եւ բռնադատվածների հուշարձանը, եւ կարուսելներ ու սրճարաններ են գործում․․․Նույն ահավոր անբարեկարգ վիճակն էլ հանդիպակաց մայթին է, որոնց նկատմամբ անուշադրության պակասը կարելի է բացատրել նրանով, որ այս կողմերով կառավարական այցեր չեն լինում։Մի՞թե 520 միիոն դրամն ի զորու չէ բավականացնել, որ գոնե այս անգամ մայթերին էլ պատշաճ ուշադրություն դարձվի․թեպետ՝առայժմ անգամ Կ․Դեմիրճյան փողոցը չի կարկատանային ասֆալտապատման արժանացել եւ շարունակում է թումբուփոսային վիճակում մնալ․այնպես, ինչպես Ղուկասյան, Տերյան եւ այլ փողոցներ, որոնք եւս ,,լացակումած,, վիճակում են։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Բաց նամակ՝ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանին

Հարգելի Արման Թաթոյան,մինչ ես փետրվար ամսից սկսած՝կարելի է ասել ,,մեռա,, Բաց նամակներ գրելով ու ֆեյսբուքում տարածելով, տարբեր պատկան մարմինների էլեկտրոնային փոստերին հղումներ ուղարկելով ու բողոքելով առ այն, որ ֆրանսիական ,,Վեոլիա,, ընկերությունը ,,ինկոգնիտո,, պայմաններում, դավադրաբար, ջրի սակագինը նոր ձեւաչափի կիրառմամբ թանկացրել է՝/Հանրային ծառայություններ իրականացնող հանձնաժողովի լուռ համաձայնությամբ/անջրաչափ բաժանորդների համար, նախկին 1100դրամ անձաքանակի փոխարեն դարձնելով 5400դրամ կայուն սակագին՝անկախ տվյալ ընտանիքի անդամների թվից/ասյինքն՝1 անձն էլ է այդքան մուծելու, 5 անձն էլ/, պարզվում է, ,,Վեոլիան,, օտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանի հանրապետությունում շարքային քաղաքացու, աղետի գոտու բնակչի այդ բողոքն անուշադրության է մատնվում պատկան մարմինների կողմից/ջրային ռեսուրսների պետական կոմիտե, վարչապետ, կառավարություն,Լոռի-ջրմուղ/, արդեն այն  աստիճան է թեւաւորվել, որ խելքին փչած ցանկացած թիվ է սկսել հրամցնել․դրանում համոզվեցի այսօր՝այցելելով կոմունալ վարձահավաքման բաժին՝,,Բիլայն,, Վանաձորի համակարգում գործող, որտեղ ինձնից առավել  զարմանալով, հայտնեցին, որ ջրի պարտքը կազմում է․․․20200դրամ․եւ սա՝այն դեպքում, երբ նախկին ձեւաչափով 2014թվին  կնքված պայմանագրի համաձայն՝մշտապես վճարում ենք վարձը/բայց՝որպես բողոքի ձեւ՝ջրային ոլորտում համատարած անտարբերության, պարզապես մուծումները այդ ոլորտում կատարում եմ 2 ամիսը մեկ՝սկսած այս տարվա փետրվարից, մինչ օրս գործող սակագնով՝իմ հերթին արհամարհած ունենալով ,,Վեոլիայի,, անտրամաբանական որոշումը։Այս պայմաններում որքանո՞վ է խելքին մոտ, երբ այս պայմաններում ,,Վեոլիան,, ջրի պարտքը ,,հասցրել է 20200դրամի․ի՞նչ է, բյուջեի ճեղքերը որոշել են անջրաչափ, նվազ ապահովված, անեկամուտ բաժանորդների հաշվի՞ն մուծել, թ՞ ՀՀ աղքատ բնակչությունից որոշել են արւեմտյան չափանիշներով գանձումներ կատարել։ Ի վերջո՝ինքա՞ն կարելի է աղաղակել, որ աղետի գոտում կան 40-60 տարվա բնակելի շենքեր, որոնք, վերջին 27 տարում, երկրաշարժից տուժելուց հետո չեն ամրացվել, ջրատար համակարգն էլ այն աստիճան է քայքայվել, որ այդտեղ ջրաչափ տեղադրելը պայթյունավտանգ է, ու այս հարցին քաջատեղյակ են նաեւ Լոռի-ջրմուղում, բայց պատճառաբանում են, թե իրենք այդ հարցում օգնել չեն կարող կամ չեն կարող ,,Վեոլիային,, ստիպել փոխել որոշումը, քանի որ իրենք չեն ջրի սակագին որոշողը,այլ՝,,Վեոլիան,,։Ի վերջո ինչքա՞ն կարելի է այս մասին բարձրաձայնել, գրել ու գրել՝այդ ընթացքում նոր հարստահարման ենթարկվելով։Սա կարող է հանգեցնել նրան, որ  Վեոլիայից,, տուժած ՀՀ քաղաքացին ստիպված կլինի քաղաքական ապաստան խնդրել այլ երկրներում, որովհետեւ նման ձեւով շարունակվելու դեպքում  մարդիկ կարող են զրկվել սեփական բնակարաններից։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր, ազատ լրագրող, բլոգեր, ,,Վեոլիայից,, տուժած քաղաքացի

e-mail:Gayane1960@gmail.com

gayanehovsepyan91@gmail.com

hovsepyan_60@mail.ru

Մի նամակին արձագանքեցին․մնաց՝մյուսը

Արձագանք՝մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակից՝առաստաղի կաթոցների առնչությամբ

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Պարզվում է, ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասննյակն ավելի ուշադիր է համացանցային հրապարակումների, Բաց նամակների առնչությամբ/եթե այնտեղ շոշափվում է գրասենյակի անունը/,քան՝հայրենի կառավարությունը։Ամիսներ առաջ՝Բաց նամակի կարգով գրած իմ բլոգային նյութի առնչությամբ/որ հասցեագրել էի նաեւ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանին, քանի որ շուրջ 8 ամսվա ընթացքում հարցն արդեն դարձել էր մի ամբողջ հիմնահարց, կենցաղային թնջուկ՝անտանելի դարձնելով սոցիալ-կենցաղային վիճակը՝իր մեր ներառելով նաեւ միջհարեւանային պարբերական լեզվամարտեր, պայթյունավտնագ իրավիճակ/։Հիշեցնեմ, որ մայիսի 15-ին Վանաձորի քաղաքապետարանից զանգեցին եւ հետաքրքրվեցին առաստաղի կաթոցների հետագա ճակատագրով՝այն բանից հետո երբ մարդու իրավունքների պաշտպանին գրած իմ նամակն այնտեղից վերահասցեագրվել էր Վանաձորի քաղաքապետարան/այդ առթիվ տես՝,,Այ որ անջրաչափ բաժանորդների բողոքին էլ արձագանքեն օմբուդսմենի գրասենյակից՝շատ լավ կլինի,, ֆեյսբուքյան նոթագրությունը՝մայիսի 15-ին գրված/։Բայց զարմանալին այն էր, որ մինչ օմբուդսմենի նամակն ստանալը, քաղաքապետարանը, փաստորեն/որ խնդրին տեղյակ էր մասամբ/,տեղյակ չէր, որ ապրիլի 10-ին համատիրության գործուն միջամտությամբ հարցը կարգավորվել էր՝մեր մոտ խողովակաշարի փոփոխմամբ/,որպեսզի այն համապատասխանեցվեր վերեւում արված կառուսվածքային փոփոխությանը, որ տարիներ առաջ արվել էր առանց մասնագիտական հսկողության, ինչն էլ հանգեցրել էր մեւ եւ ավելի ներքեւ բնակարաններում ջրի պարբերական հոսքի։Մի խոսքով՝ապրիլի 10-ից սկսած՝առաստաղի կաթոցներն ավարտվեցին, ինչի առթիվ քաղաքապետարանի հարցմանն ի պատասխան՝հայտնել էի, եւ այդ պատասխանն էլ, բնականաբար, փոխանցվել էր մարդու իրավունքների պաշտպանին, որն էլ, բնականաբար, հարուցված վարույթը կարճել էր՝մայիսի 29-ին, եւ որոշման մի գրավոր օրինակը հունիսի 8-ին ուղարկել մեզ՝փակ ծրարով, որն էլ ստացանք հունիսի 12-ին/Հուսանք, որ սա կենցաղային 7-նամյա ,,պատերազմի,, ավարտական փուլը կլինի/ որի ոչ բոլոր ,,սերիաներին,, նվիրված նյութեր եմ տեղադրել ֆեսյբուքում եւ բլոգում, բայց՝անտիպներն էլ  խնամքով պահպանում եմ անձնական արխիվներում։

Մարդու իրավունքների պաշտպանի որոշման մեջ նշվում է/ներկայացնեմ՝որոշ կրճատումներով/․,,բարձրացված խնդիրը շենքի կառավարման մարմին հանդիսացող համատիրության կողմից լուծվել է․փոխվել են բնակարանից 1 հարկ վերեւ բնակվող հարեւանի բնակարանի ջրատար խողովակները, որի հետեւանքով այլեւս ջրի արտահոսք տեղի չի ունենում,,։

Մեկ փոքրիկ ուղղում․արտահոսքը դադարեց ոչ թե նրա համար, որ վերեում խողովակները փոխեցին/վերեում փոխել էին ավելի շուտ՝տարիներ առաջ, ինչն էլ ներքեւում անհամամասնություն էր առաջացրել ու հանգեցրել ջրի հոսքի/, այլ՝փոխեցին ներքեում՝մեր մոտ,ս․թ․ապրիլի 10-ին, ու այդ փոփոխությանն ստիպված էինք ընդառաջել, քանի որ այն համարվեց որպես հարցի կարգավորման միակ լուծում/։Օմբուդսմենի գրասենյակ դիմելու մի պատճառ էր այն, որ քաղաքապետարանն ու վերին հարկի բնակիչ ոստիկանը գտնում էին, որ պետք է մենք եւս ֆինանսական ներդրում կատարենք՝փոփոխության համար, իսկ մենք էլ պնդում էինք, որ այդ փոփոխությանն ստիպված ենք ընդառաջել՝կապված վերեւի փոփոխության հետ, ու մեր մոտ խնդիրներն առաջացել էին նրանց մոտ կամայական փոփոխության ու գործին ոչ մասնագիտական մոտեցման արդյունքում, հետեւավար՝տեղին չէինք համարում մեր կողմից ներդրում կատարելը։

Ինչ խոսք՝կաթոցներն ավարտվեցին՝մեր մոտ խողովակների փոփոխություից հետո՝ս․թ․ապրիլի 10-ից, բայց ջրի  8 ամսյա արտահոսքի ավերածության հետեւանքներն՝առաստաղի վրա/որոնք էլ գումարվել են տարիների ընթացքում պարբերական խոնավության հետեւանքներին/վերացնելն արդեն մի ամբողջ սոցիալական խնդիր է/որ արդեն օմբուդսմենի գրասենյակի գործառույթների մեջ չի մտնում/եւ մի ամբողջ սոցիալական փաթեթ։Ամեն դեպքում՝շնորհակալություն օմբուդսմենի գրասենյակին՝արձագանքի համար․հուսանք, որ գրասենյակը մի օր էլ կարձագանքի իմ կողմից բարձրացված մեկ այլ հիմնախնդրի, որին անդրադարձել եմ կրկին Բաց նամակով՝ընդդեմ ,,Վիոլիա,, ընկերության եւ այն հասցեագրել նաեւ մարդու իրավունքների պաշտպանին․իսկ ավելի վաղ էլ՝ջրային ռեսուրսների պետական կոմիտեին, կառավարությանը, վարչապետին, սակայն ամիսներ շարունակ որեւէ կառույցից որեւէ արձագանք չկա մինչ օրս այն մասին, թե ինչու՞,,Վիոլիա,,ընկերությունը, որ այս տարվա հունվարից ստանձնել է նաեւ ,,Լոռի-ջրմուղի,, շահագործումը՝սեփականության իրավունքով, ռեկորդային ձեւով բարձրացրել է ջրի սակագինը՝անջրաչափ բաժանորդների համար․նախկին անձաքանակ 1100դրամի փոխարեն դարձնելով կայուն 5000դրամ՝մեկ բնակարանի համար, ու այդ անտրամաբանական որոշումն ավելի շատ գաղտնի շրջաբերական է հիշեցնում՝ջրմուղի տարածքային գրասենյակներին ուղղված, քան՝որոշում, քանի որ այդ մասին որեւէ պաշտոնական հիշատակություն չկա՝որեւէ ինտերնետային տիրույթում, իսկ ընկերության կոնտակտային տվյալներն էլ անհասանելի են այնպես, ինչպես այս տարվա հունվարից անհասանելի են ջրային ռեսուրսների պետական կոմիտեի տվյալները։Ըստ այդմ՝ստիպված ենք համացանցում պարբերբար տարածել ՀՀ վարչապետին եւ այլ պատկան մարմինների ուղղված Բաց նամակն՝ընդդեմ ,,Վիոլիայի,,․հուսալով, որ մի օր այն պատկան մարմինների աչքով կընկնի։

․․․Ի դեպ, երեկ պարզվեց, որ օմբուդսմենի Թեժ գիծն արդեն գործում է մարզերի համար․մի բան, որ չկար նախորդ օմբուդսմենի օրոք․մարզերի համար Թեժ գիծն անհասանելի էր տարիներ առաջ/ինչի մասին ահազանգել էինք 2014թվին/։

ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, Վանաձոր,ազատ լրագրող, բլոգեր